Raj jest bliżej niż nam się wydaje, bo w naszych polskich Górach Świętokrzyskich! A dokładniej mówiąc 12 km za Kielcami. Tam też znajduje się jedna z najpiękniejszych jaskiń krasowych na świecie – Jaskinia Raj. Stalaktyty, stalagmity, perły jaskiniowe, jeziorka i inne formy naciekowe uczyniły Raj najchętniej odwiedzaną jaskinią w Polsce.
Prawie 50 tysięcy form naciekowych, w tym ponad 47 tysięcy stalaktytów. Najwyższy stalagmit mierzy 77 cm, a najwyższa kolumna naciekowa liczy aż 1,95 m wysokości. Tak w liczbach przedstawia się Jaskinia Raj. Jaskiń krasowych na świecie jest wiele. Tak naprawdę 90% wszystkich jaskiń stanowią jaskinie krasowe. Nasz świętokrzyski Raj wyróżnia się gęstością występowania różnorodnych form naciekowych. W jednej z sal na jeden metr kwadratowy przypada ponad 200 stalaktytów o różnych formach. Właśnie dlatego jaskinia jest jedną z największych atrakcji Gór Świętokrzyskich.
Ja miałam okazję odwiedzić Raj kilkakrotnie. Za każdym razem jak jestem w środku to poszczególne sale i formy naciekowe robią na mnie ogromne wrażenie. Jest to prawdziwy cud natury, który odwiedzić trzeba chociaż raz w życiu.
Czym jest Jaskinia Raj
Proces powstawania jaskini rozpoczął się niespełna 400 mln lat temu, kiedy to na dnie płytkiego morza powstały skały wapienne. Na przestrzeni tysięcy lat w owych skałach wskutek procesu krasowienia przez wody opadowe wytworzyła się jaskinia. Wiemy na pewno, że 50 tysięcy lat temu jaskinię zamieszkiwał człowiek neandertalski, o którym dowiemy się więcej w Centrum Neandertalczyka, które znajduje się obok samej jaskini. Obok człowieka neandertalskiego jaskinię zamieszkiwały także prehistoryczne zwierzęta takie jak mamuty, niedźwiedź jaskiniowy, hiena jaskiniowa, piżmowół czy lis polarny. Archeolodzy odnaleźli nawet szczątki kości i zębów większych ssaków.
Współcześni odkryli jaskinię dopiero w 1963 roku przez zupełny przypadek. Otóż pierwotne wejście odkryło 4 chłopców z pobliskiej wsi. Wchodząc do środka zniszczyli wiele form naciekowych, więc podjęto decyzję o zasypaniu wejścia. Rok później 4 uczniów z krakowskiego Technikum Geologicznego weszło do środka i o swoim odkryciu poinformowali nauczycieli. Przez kolejne miesiące specjaliści penetrowali wnętrza i sporządzili plan. Wejście zostało okratowane, aby zapobiec ewentualnym zniszczeniom przez przypadkowe osoby. Przez lata prowadzono liczne badania, a decyzja o otwarciu jaskini dla turystów zapadła dopiero pod koniec lat 60-tych. Jaskinia Raj stała się dostępna dla ruchu turystycznego w 1973 roku i od tego momentu można zwiedzać ją jedynie pod czujnym okiem przewodnika.
Dojazd, cena, godziny otwarcia
Jaskinia Raj położona jest 3 km wschód od centrum miasta Chęciny i 12 km na południowy-zachód od Kielc. Z Chęcin dystans pokonać można nawet na pieszo w mniej niż 45 minut. Z Kielc natomiast odjeżdża zwykły autobus miejski numer 31. Podróżując własnym samochodem należy zjechać z trasy S7 w kierunku Kielc Południe na drogę numer 762. Na terenie obiektu znajduje się bezpłatny parking.
Cena biletów oraz godziny otwarcia uzależnione są od pory roku. W sezonie jaskinia czynna jest dłużej, ale bilety są droższe. Oto jak szczegółowo przedstawia się cennik i godziny otwarcia.
Godziny otwarcia
Jaskinia czynna jest od 15 stycznia do 15 listopada od wtorku do niedzieli. Wyjątkiem jest Niedziela i Poniedziałek Wielkanocny oraz 1 i 11 listopada. Szczegółowe godziny przedstawiają się następująco:
- Styczeń – Kwiecień 10.00 – 17.00
- Maj – Czerwiec 09.00 – 19.00
- Lipiec – Sierpień 09.00 – 18.00
- Wrzesień – Październik 09.00 – 17.00
- Listopad 09.00 – 16.00
Centrum Neandertalczyka zamykane jest 30 min przed zamknięciem jaskini z wyjątkiem okresu maj-czerwiec, kiedy to oba obiekty zamykane są o tej samej porze.
Bilety
W sprzedaży znajdują się 3 rodzaje pakietów:
- do samej jaskini
- tylko do Centrum Neandertalczyka
- łączony bilet do jaskini i Centrum Neandertalczyka
Bilety najlepiej jest kupić kilka dni przed wizytą na stronie Jaskini Raj. Cena uzależniona jest od pory roku:
- 15.01.2020-19.04.2020 – jaskinia – 15 zł, centrum 14 zł, łączony 26 zł
- 20.04.2020-31.08.2020 – jaskinia – 22 zł, centrum 14 zł, łączony 33 zł
- 01.09.2020-15.11.2020 – jaskinia – 18 zł, centrum 14 zł, łączony 29 zł
Rodziny z dziećmi mogą liczyć na zniżki.
Zwiedzanie
Teren jaskini składa się z dwóch głównych części: samej jaskini oraz osobnego Centrum Neandertalczyka. Do jaskini wejść można jedynie z przewodnikiem. Opieka przewodnika wliczona jest w cenę biletu. Centrum Neandertalczyka natomiast zwiedza się już we własnym zakresie.
Jaskinia/Opis trasy
Do jaskini wchodzi się przez pawilon, w którym znajdziesz kasę biletową oraz małą kawiarnię. Grupa zwiedzających odbierana jest sprzed drzwi wejściowych przez przewodnika. Najpierw przechodzimy przez małą salę z muzeum, która zawiera wystawy z narzędziami jakimi posługiwał się człowiek neandertalski 50 tysięcy lat temu. Znajdziemy tam też szczątki prehistorycznych zwierząt takich jak mamut. Przewodnik opowiada historię jaskini i szczegółowo przedstawia chronologię. Następnie przechodzimy przez sztuczny 21-metrowy korytarz, który prowadzi to wnętrza jaskini.
Jaskinia Raj jest w środku oświetlona sztucznymi światłami, które włącza i wyłącza jedynie przewodnik. Cała trasa liczy jedynie 180 metrów i jej stopień trudności jest niski. W jaskini kolejno zobaczymy:
- Komora Wstępna – tutaj znajdował się otwór, którym uczniowie dostali się do środka.
- Komora Złomisk – największa sala w jaskini z ogromnymi formami naciekowymi.
- Sala Kolumnowa – tutaj zobaczymy wysokie kolumny naciekowe i stalaktyty.
- Sala Stalaktytowa – jak sama nazwa wskazuje zobaczymy tutaj stalaktyty. Jest ich aż 200/m².
- Sala Wysoka – ze stropem o wysokości 8 metrów.
Na koniec wracamy przez Komorę Wstępną do wyjścia. Zwiedzanie zajmuje w sumie 30 minut.
Centrum Neandertalczyka
W osobnym budynku, a w zasadzie namiocie, znajdziesz Centrum Neandertalczyka. Jest to muzeum, które przybliża losy człowieka neandertalskiego. Dowiemy się tam skąd pochodzi człowiek neandertalski, jak żył, jak polował i dlaczego wyginął.
Co jeszcze warto wiedzieć
- We wnętrzu jaskini zabronione jest robienie zdjęć. Zdjęcia można robić jedynie na zewnątrz i w Centrum Neandertalczyka.
- W środku panuje stała temperatura 9 C. Wilgotność powietrza wynosi 95%.
- Zwiedzając można spotkać nietoperze.
- Na terenie obiektu znajduje się restauracja i kawiarnia.
- Parking jest bezpłatny.
