Zamek w Chęcinach to królewski zamek pochodzący najprawdopodobniej z XIII wieku, który króluje nad świętokrzyską miejscowością Chęciny. Króluje w dosłownym tego słowa znaczeniu, bowiem położony jest na wzgórzu. I z tego też wzgórza rozprzestrzenia się cudny widok na miasto i okolicę.
W przeciągu ośmiu wieków chęciński Zamek przeszedł sporo. Od zwykłej warowni, przez nowoczesną fortecę aż do upadku. Z prężnej posiadłości królewskiej przerodził się w darmowe źródło materiału budowlanego dla okolicznej ludności. Pozostawiony na długie lata bez żadnej opieki odzyskał swe siły dopiero w 2013 roku. Po długich i żmudnych pracach rewitalizacyjnych Zamek w Chęcinach otworzył swoje bramy dla odwiedzających. Od tego też momenu stał się główną atrakcją w czasie zwiedzania województwa świętokrzyskiego.
Chęciny i Zamek odwiedziłam właśnie przy okazji wypadu w te rejony. Zamek znajduje się zaledwie rzut beretem od Kielc, więc można połączyć te dwa miejsca w czasie jednego wypadu. A naprawdę warto, bo przecież z zamkiem wiąże się niezwykle ciekawa historia. I oczywiście ten widok ze Wzgórza Zamkowego na Chęciny…
Chęciny
Zanim o zamku to najpierw słów kilka o samych Chęcinach. Jest to niespełna 5-tysięczne miasto położone 13 km na południowy zachód od Kielc. Gospodarka Chęcin napędzana jest przez przemysł budowlany (w mieście eksploatowany jest tzw. marmur chęciński) oraz turystykę. Okolica Gór Świętokrzyskich zachęca turystów do odwiedzin w mieście. Chęciny są punktem początkowym kilku szlaków turystycznych, w tym:
- czerwonego szlaku turystycznego prowadzącego do Kielc
- niebieskiego szlaku turystycznego, który prowadzi do Łagowa
- żółtego szlaku turystycznego prowadzącego do Wiernej Rzeki
Z Chęcin można także dojść na pieszo na Górę Zamkową i do jakini Raj.
Centrum miasta stanowi Rynek. Znaleźć tam można kilka knajpek i sklepów. Największą atrakcją jest oczywiście Zamek, ale warto jest też zwrócić uwagę na budynek późnorenesansowej Synagogi. Znajduje sie ona kilka ulic za Rynkiem. Od końca XVI wieku Chęciny zamieszkiwała bowiem ludność żydowska. W mieście powstała Synagoga, społeczeństwo miało swojego rabina. W XIX wieku Żydzi stanowili większość mieszkańców Chęcin. Powstawało coraz to więcej budynków żydowskich. W czasie okupacji na terenie Chęcin powstało getto a całą ludność żydowską wywieziono do Treblinki. Synagoga przy ulicy Długiej jest jedyną pozostałością po tym okresie. Niestety budynek można oglądać jedynie z zewnątrz.
Zamek Królewski w Chęcinach
Jak już wspomniałam Zamek Królewski w Chęcinach wybudowano na wzgórzu o wysokości 367 m. n.p.m. Powstał on najprawdopodobniej w XIII wieku chociaż pierwsze potwierdzone wzmianki pochodzą dopiero z samego początku XIV wieku. Wiadomo, że warownia już od początku była ważnym miejscem na mapie królewskiej. Odbywały się tam zjazdy rycerskie, przybywały ważne osobistości.
Zamek miał również liczne walory obronne. Usytuowany w centralnej części kraju, na wzgórzu Zamek stanowił doskonały punkt obronny. I tak na przykład król Łokietek zdeponował tam swoje kosztowności w obawie przed atakiem krzyżackim.
Przez wieki Zamek pełnił różne funkcje. Znajdowało się tam więzienie, rezydowali tam królowie polscy. Wiemy na pewno, że chętnie przyjeżdżał tam Władysław Jagiełło, Kazimierz Wielki czy Bona Sforza.
Zamek zaczął podupadać w drugiej połowie XVII wieku w wyniku najazdów. Podejmowano próby odbudowy ale szkody wyrządzone w wyniku potopu szwedzkiego były tak wielkie, że nie podjęto próby rekonstrukcji. Zamek stał się ruiną, z której okoliczni mieszkańcy pozyskiwali materiał na budulec.
Pierwsze prace rekonstrukcyjne rozpoczęto już pod koniec XIX wieku. Trwały one latami. Ostatnie prace zakończono w 2013 roku i wtedy też Zamek otworzył swoje drzwi dla turystów.
Położenie i dojazd
Zamek leży ok 14 km na południowy zachód od Kielc. Na miejsce można dojechać na kilka sposobów:
Samochodem – trzeba zjechać z trasy na Kraków. Pod Zamkiem znajduje się kilka parkingów, w tym parkingi dla autokarów.
Autobus – z Kielc można dojechaś zwykłym autobusem linii 31. Przystanek znajduje się przy ulicy Żytniej.
Rowerem – na parkingu można zostawić rower, a bagaż można przechować w kasie.
Godziny otwarcia i bilety wstępu
Zamek czynny jest codziennie z wyjątkiem świąt. Godziny otwarcia uzależnione są od pory roku:
- kwiecień – wrzesień: 09.00 – 19.00
- październik: 09.00 – 18.00
- luty i listopad: 09.00 – 16.00
- styczeń i grudzień: 09.00 – 15.00
Osoba dorosła za wejście zapłaci 13 zł a bilet ulgowy kosztuje 10 zł. Bilety można kupić w kasie na miejscu.
Zwiedzanie Zamku w Chęcinach
Do Zamku prowadzi piękna, leśna ścieżka. Oczywiście na wzgórze trzeba wejść o własnych siłach. Nie jest to wymagający spacer, ale w upalny dzień można się zmęczyć 🙂
Wejście do Zamku jest jedno. Obiekt najlepiej jest zwiedzać ze swoim smartfonem. Każde miejsce/atrakcja w Zamku są oznakowane i opatrzone kodem QR. Kod należy zeskanować w swoim telefonie i po zeskanowaniu otrzymamy dostęp do szczegółowego opisu:
- Na swoim smartfonie zainstaluj dowolny skaner kodów QR
- Zeskanuj kod
- Na telefonie pojawi się informacja na temat danego pomieszczenia czy eksponatu.
Oto niekóre z pomieszczeń i atrakcji, które zobaczymy:
- lochy
- punkt widokowy na baszcie zachodniej
- studnię
- Strażnicę – wieżę zachodnią
- skarbiec i kaplicę
- wieżę więzienną
Dodatkowo na terenie Zamku znajduje się kilka atrakcji, głównie dla dzieci: możliwość strzelania z łuku, wystawa broni drzewcowej, fotościanka.
Wyjście prowadzi przez „Ścieżkę Mnicha”, na której znajdują się duże, drewniane rzeźby postaci historycznych.
Na terenie obiektu nie ma żadnej restauracji czy kawiarni, ale już przy parkingu jest ich całkiem sporo. Są tam restauracje, lodziarnie, stoiska z pamiątkami.
Inne atrakcje w okolicy
- Kielce – przy okazji wizyty w Chęcinach aż żal nie wstąpić do Kielc! W przewodniku po Kielcach dokładnie opisałam co zobaczyć w mieście.
- Muzeum Wsi Kieleckiej – niedaleko Chęcin w Tokarni znajduje się Muzeum Wsi Kieleckiej. Jest to skansen poświęcony wsi kieleckiej z XVIII i XIX wieku.
- Łysa Góra – słynny szczyt Gór Świętokrzyskich z gołoborzami i klasztorem na szczycie.
- Jaskinia Raj – najbardziej znana w Polsce jaskinia kresowa.
