Lublin – miasto cebularza, Perły i bogatej historii

Browar Perła oraz cebularz to bez wątpienia najbardziej znane symbole miasta Lublin, ale stolica Lubelszczyzny ma przecież o wiele więcej do zaoferowania. Ponad siedmiowiekowa historia, tradycje, kultura, przyroda czynią z Lublina miasto wyjątkowe, do którego chce się wracać. A wracać i odkrywać nowe miejsca w mieście można bez końca.

Lublin nie jest oczywistym wyborem na weekendowy city-break. Miasta takie jak Kraków, Warszawa, Poznań, Wrocław zdecydowanie wygrywają w rankingach popularności wśród Polaków. A szkoda, bo Lublin jest naprawdę ciekawym miastem, w którym można fajnie spędzić cały dzień lub weekend. Można pobrać szybki kurs wypieku cebularza, dowiedzieć się więcej o produkcji Perły, odwiedzić liczne muzea, wybrać się na spacer na Stare Miasto i co najważniejsze odwiedzić lokalne restauracje. A knajpki w Lublinie są naprawdę na wysokim poziomie. Do dziś pamiętam smak pierogów, które tam próbowałam 🙂

Stolicę Lubelszczyzny odwiedziłam kilkakrotnie. Lublin leży jedynie 170 km od Warszawy i niedawno wybudowana trasa pozwala pokonać ten dystans w niespełna 2 godziny. Można zatem udać się z Warszawy do Lublina w ciągu jednego dnia. Tak też i ja zrobiłam kilka razy. Niestety za każdym razem miałam ogromnego pogodowego pecha, bo trafiałam na deszcze i duże zachmurzenie (co widać po zdjęciach). A zawsze podróżowałam w okresie letnim, ale takie już nasze polskie lato. Nie ma tego złego, bo jest powód, żeby do Lublina szybko wrócić!

Kilka słów o Lublinie

Historia miasta sięga zmierzchu wieku XI i początku wieku XII. To właśnie w wieku XII w dokumentach zaczęła pojawiać się nazwa Lublin a wiek później miasto stało się głównym ośrodkiem ziemi lubelskiej. Co do samej nazwy historycy nie mają jasności. Mogła ona zostać zaczerpnięta od staropolskiego imienia Lubomir lub od założyciela miasta w zamierzchłych czasach – Lubla. Teorii jest jeszcze kilka, ale nie ma jednej oficjalnej wersji.

Rozkwit miasta nastąpił w wieku XIII. Wtedy też nawet w Lublinie właśnie na króla wybrano Władysława Jagiełłę. W mieście odbywały się zjazdy, sejmiki, konferencje. Życie polityczne i kulturowe kwitło w Lublinie. Rozwój zahamowała epidemia dżumy oraz liczne wojny aż w końcu potop szwedzki i rozbiory.

Kolejna faza rozwoju przypadła na rok 1918, którą znów zahamowała II wojna światowa. Od 1944 roku zaczął następować stały rozwój miasta.

Obecnie głównymi gałęziami gospodarki są przemysł spożywczy, tytoniowy, zielarski, chemiczny, wydobywczy, maszynowy, samochodowy. Turystyka również jest ważną częścią gospodarki Lubelszczyzny. Cały region rocznie odwiedza ponad 600 tysięsy osób, a sam Lublin niespełna 400 tysięcy.

Ile czasu przeznaczyć na Lublin

Lublin to idealne miasto na jednodniowy lub weekendowy wyjazd. W ciągu 1-2 dni można zwiedzić najważniejsze atrakcje w mieście. W stolicy Lubelszczyzny znajduje się wiele muzeów, więc jeżeli jesteś fanem muzealnictwa, historii, sztuki to zarezerwuj sobie pobyt dwudniowy.

Jak zwiedzać Lublin

Wszystkie atrakcje Lublina zlokalizowane są w okolicach Starego Miasta. Nie trzeba zatem poruszać się po mieście samochodem lub transportem publicznym. Do wszystkich miejsc spokojne można dotrzeć na pieszo.

Wyjątkiem jest Muzeum Wsi Lubelskiej, które położone jest na obrzeżach miasta.

Czym jest Cebularz Lubelski

Nie da się odwiedzić Lublina bez spróbowana cebularza. Nie takiego zwyczajnego cebularza a Cebularza Lubelskiego. Tak, tak cebularz wypiekany jest w całej Polsce, ale Cebularza Lubelskiego spróbować można jedynie na Lubelszczyźnie.

Ten przysmak wpisany został w 2007 roku na listę produktów tradycyjnych a od 2014 chroniony jest prawem Unii Europejskiej jako produkt tradycyjny. A historia cebularza sięga XIX wieku kiedy to przysmak zaczęli wypiekać Żydzi ze Starego Miasta. Podobno takim cebularzem mógł posilić się pracujący mężczyzna.

Czym jest zatem Cebularz Lubelski? Jest to ciasto drożdżowe na wierzchu którego układane jest nadzienie cebulowo-makowe. Całość jest zapiekana i najlepiej smakuje na ciepło. Przekąska jest niezwykle łatwa do przygotowania i można ją z łatwością zrobić samemu. Takiego oryginalnego cebularza spróbować można jednak jedynie na Lubelszczyźnie. Jedynie 4 piekarnie w rejonie mają pełne uprawnienia do wypieku cebularzy. Piekarnia produkująca cebularze musi bowiem spełnić kilka warunków:

• cebularze muszą być wypiekane na Lubelszczyźnie
• musi być używana tradycyjna receptura
• piekarze muszą używać lokalnych składników

Takie tradycyjne cebularze można kupić na Starym Mieście w Lublinie i piekarniach. Koniecznie trzeba spróbować cebularza chociaż raz!

Lublin atrakcje. Jak spędzić weekend w Lublinie

Z cebularzem (i ewentualnie Perłą) w ręku można rozpocząć zwiedzanie Lublina 🙂 A zwiedzać jest co. Oto lista miejsc, które odwiedziłam w stolicy Lubelszczyzny.

Muzeum Wsi Lubelskiej

W dzielnicy Sławin na trasie Warszawa-Lublin znajduje się Muzeum Wsi Lubelskiej. Jest to skansen, muzeum na otwartym powietrzu, które prezentuje zabytki architektury drewnianej, murowanej, zbiory etnongraficzne, pamiątki z rejonu dawnej Lubelszczyzny.

Spacerując po ponad 27ha obszarze można zobaczyć zabudowę z różnych okresów Lubelszczyzny. Całość podzielona jest na 7 sektorów, które odnoszą się do różnych regionów województwa lubelskiego. Są to Wyżyna Lubelska, Roztocze, Powiśle, Podlasie, Nadbuże oraz sektory dworski i miasteczkowy. W każdym z sektorów można zobaczyć typowe domy mieszklane z pełnym urządzeniem, a także pomieszczenia przemysłowe jak na przykład restaurację, fryzjera, bar, szkołę i więcej.

Najciekawszym miejsce w Muzeum Wsi Lubelskiej jest rekonstrukcja miasteczka sprzed II wojny światowej. Jest to typowy rynek z ratuszem, lodziarnią, restauracją, krawcem i domem żydowskiego cadyka.

W Muzeum Wsi Lubelskiej można spędzić nawet cały dzień szczególnie przy dobrej pogodzie. Znajduje się tam kawiarenka i w okresie letnim organizowane są najróżniejsze atrakcje dla najmłodszych. Zdecydowanie warto jest tam wstąpić jeżeli nie na cały dzień to chociaż na przedpołudniowy spacer.

Muzeum Cebularza

Jeżeli masz ochotę poznać historię Cebularza Lubelskiego i dowiedzieć się jak samemu w domu przyrządzić taki przysmak to wybierz się do Muzeum Cebularza. Nazwa miejsca może trochę mylić, bo Muzeum Cebularza z muzeum ma mało wspólnego. Są to bowiem bardziej warsztaty.

Prowadzone są one kilka razy dziennie przez dwie osoby. Instruktorzy opowiadają o historii cebularza i krok po kroku pokazują jak go przyrządzić. Każdy z uczestników ma też okazję przyrządzić swojego własnego mini cebularza. Warsztaty trwające godzinę są interesujące i sprawią frajdę dzieciakom, które zapraszane sią do uczestnictwa.

Wejście do Muzeum Cebularza najlepiej jest zarezerwować wcześniej telefonicznie, gdyż liczba osób jest ograniczona.

Podziemia Browaru Perła

Ciekawą lubelską atrakcją jest wizyta w Podziemiach Browaru Perła znajdującego się przy ulice Bernardyńskiej. Jest to zmodernizowany klasztor, w którym do roku 2001 produkowano piwo. Od roku 2014 podziemia udostępniane są dla zwiedzających.

Podziemia zwiedza się jedynie z przewodnikiem. W trakcie 60-minutowej wycieczki przewodnik opowiada historię miejsca, a także szczegółowo przybliża proces powstawania piwa. Na koniec ma miejsce degustacja Perły.

Takie zwiedzanie najlepiej jest zarezerwować telefonicznie. Obok Podziemi Browaru Perła znajduje się także piwiarnia (oczywiście serwująca Perłę) oraz Kino Letnie. Organizowane są w tym miejscu także liczne imprezy cykliczne.

Wzgórze Zamkowe z Muzeum Narodowym

Sercem Lublina jest bez dwóch zdań Wzgórze Zamkowe królujące nad Starym Miastem. Na tym wzgórzu już w XII wieku wzniesiono pierwszy gród umocniony wałem. W XIII wieku wybudowano tam obronną, murowaną wieżę (donżon), która zachowała się do dnia dzisiejszego. Pierwszy zamek wzniesiono tam z inicjatywy Kazimierza Wielkiego a Zygmunt Stary jeszcze bardziej rozbudował tę rezydencję królewską.

W wyniku zaborów budowa podupadła i nowy kompleks w stylu neogotyckim wzniesiono z inicjatywy Stanisława Staszica w latach 1823–1826.

Obecnie na Wzgórzu Zamkowym zobaczyć można wspomnianą XII-wieżę obronną (donżon). Na jej szczycie znajduje się taras widokowy. Można też zobaczyć XIV-wieczną kaplicę Trójcy Świętej. W neogotyckich budynkach obecnie znajduje się Muzeum Narodowe. Odwiedzający mają okazję zobaczyć obrazy twórców takich jak Jan Matejko, Olga Boznańska, Juliusz Kossak czy Józef Chełmoński.

Plac Po Farze

Plac Po Farze to plac w starej części Lublina, który został utworzony po rozebraniu kościoła farnego pw. św. Michała Archanioła.

Kościół wzniesiono w XIII wieku i w tamtych czasach była to największa budowla kościelna na całej Lubelszczyźnie. Farę rozebrano w 1837 roku ze względu na zły stan budynku a wyposażenie przeniesiono do Archikatedry Lubelskiej.

Fundamenty kościoła odkopano w latach 30-tych a na początku tego tysiąclecia zagospodarowano plac. Fundamenty kościoła zostały wyeksponowane a dookoła położone kostkę. Plac Po Farze otaczają zabytkowe lubelskie kamieniczki.

Rynek Starego Miasta

Od placu Po Farze do Rynku Starego Miasta to już tylko rzut beretem. Lubelski Rynek tętni życiem całą dobę. Najfajniejszym momentem jest oczywiście poranek kiedy to miasto budzi się do życia. Fajnie jest tam wstąpić na filiżankę kawy i może cebularza do śniadania 🙂

Na Rynku podziwiać można zabytkowe, kolorowe kamieniczki. Znajdują się w nich prywatne mieszkania oraz restauracje i kawiarenki. Tych na całym Starym Mieście w Lublinie jest naprawdę sporo. Polecam w szczególności restaurację z żydowską kuchnią o nazwie Mandragora. Naprawdę warto jest odstać swoje w kolejce, bo kuchnia jest rewelacyjna.

Lubelska Trasa Podziemna

Na lubelskim Rynku odwiedzić można ciekawą atrakcję jaką jest Lubelska Trasa Podziemna. Niespełna 300-metrowa trasa powstała w wyniku połączenia kilkunastu XVI-wiecznych staromiejskich piwnic. Trasa zaczyna się w dawnym ratuszu i kończy w miejscu, w którym kiedyś znajdował się kościół św. Michała (dzisiejszy plac Po Farze).

Trasę zwiedza się z przewodnikiem, który opowiada o historii Lublina skupiając się na tej części miasta. Jest to ciekawe doświadczenie, zresztą sama możliwość spacerowania podziemiami Rynku jest niesamowita.

Lubelska Trasa Podziemna jest bardzo popularną atrakcją, którą warto zarezerwować z kilkudniowym wyprzedzeniem. Szczególnie w weekendy bilety szybko zostają wyprzedane.

Bazylika św. Stanisława Biskupa Męczennika

Najstarszą świątynią w Lublinie jest Bazylika św. Stanisława Biskupa Męczennika wraz z klasztorem dominikanów, które znajdują się tuż przy samym Rynku. Pierwsza świątynia w tym miejscu powstała już w 1253 roku, a rozbudował ją w wieku XIV Kazimierz Wielki.

W Bazylice znajduje się aż 11 kaplic oraz 4 ołatarze. Wnętrza można zwiedzić, odbywają się tam także regularne nabożeństwa.

Brama Krakowska i Muzeum Miasta Lublina

Brama Krakowska z XVI wieku strzegła dostępu do Starego Miasta. Jest to pozostałość po oryginalnych, średniowiecznych murach miasta. Obecnie jest to jakby brama oddzielająca Stare Miasto od nowoczesnej części Lublina.

Znajduje się w niej Muzeum Miasta Lublina oraz taras widokowy z widokiem na Rynek.

Archikatedra św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty

Kolejnym kościołem lubelskim na który warto zwrócić uwagę jest Archikatedra św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty. Świątynia pochodzi z XVI wieku i charakteryzuje ją styl barokowy.

Przy archikatedrze znajduje się Plac Katedralny.

Wieża Trynitarska

Obok Placu Katedralnego położona jest Wieża Trynitarska będąca najwyższym punktem widokowym Lublina. Z wysokości 40 metrów podziwiać można panoramę Starego Miasta.

Wieża wchodziła w skład zabudowy kolegium jezuickiego, a po zamknięciu kolegium jezuickiego przeszła w ręce trynitarzy. Obecnie poza tarasem widokowym znajduje się w niej Muzeum Archidiecezjalne.

Kamień Nieszczęścia

W Okolicach Wieży Trynitarskiej przy przy skrzyżowaniu ul. Gruella i Jezuickiej na ścianie jednej z kamienic znajduje się Kamień Nieszczęścia. Legenda głosi, że na każdego kto dotknie kamienia czeka nieszczęście!

A wszystko za sprawą historii z XV wieku. Otóż na lubelskim placu straceń kamień służył jako pień katowski. Po ścięciu głowy niewinnemu człowiekowi topór przeszedł nie tylko przez szyję, ale i pień i pozostawił na kamieniu szczerbę. Podobno w tym momencie kamień uzyskał swoją nieszczęsną moc. Jak widać na zdjęciu obok kamienicy z kamieniem znajduje się znak ostrzegawczy z katem i toporem.

Krakowskie Przedmieście i Plac Litewski

Zwiedzanie miasta Lublin warto jest zakończyć na spacerze Krakowskim Przedmieściem aż do Placu Litewskiego.

Krakowskie Przemieście to deptak na którym znajdują się sklepy, restauracje i kawiarenki. Deptak zamknięty jest dla ruchu samochodowego, więc można tam spokojne spacerować. Na Placu Litewskim znajduje się okazała fontanna a obok niej mały skwerek.