Rodopy to ciągnące się przez prawie 250 km pasmo górskie położone w południowej Bułgarii i północnej Grecji. Jest to jedno z niższych bułgarskich pasm, ale może poszczycić się największą ilością terenów zielonych oraz niepowtarzalną florą i fauną. Piesze wędrówki, zdobywanie szczytów, zwiedzanie monastyrów i starożytnych miejsc to tylko niektóre z aktywności, których można doświadczyć w Rodopach.
Pasmo Rodopy ma powierzchnię 18 tysięcy km, długość 240 km a szerokość 100 km. Części zachodnie i wschodnie, które położone są w Bułgarii zajmują 14,5 tysięcy km, a część południowa leży po stronie greckiej. Część wyższa to Rodopy Wschodnie z najwyższym szczytem Golam Perelik o wysokości 2191 m. n.p.m. Rodopy Zachodnie są niższą częścią z największym szczytem o nazwie Wejkata o wysokości 1463 m. n.p.m.
Rodopy zamieszkane były już w czasach prehistorycznych, a pierwszymi mieszkańcami byli Trakowie. Zakładali oni tam nie tylko swoje osady, ale także wznosili świątynie, które do dnia dzisiejszego możemy podziwiać. Na terenach rodopskich odnaleziono tam także pozostałości po panowaniu greckim i rzymskim. W XVI i XVII wieku, czyli w okresie panowania tureckiego nastąpiła pełna islamizacja tego regionu. Wiele rodzin już nawet po wyzwoleniu z rządów tureckich pozostało przy islamie. Dlatego też w Rodopach zobaczyć można wiele meczetów a niektóre wioski i miasta zamieszkane są w większości przez bułgarskich muzułmanów. Muzułmanie, którzy posługują się językiem bułgarskim i zamieszkują teren Bałkanów nazywani są Pomak.
Teren rodopski ma niezwykle bogatą historię i jest prawdziwą mieszanką kulturową. Rodopy odwiedziłam kilkakrotnie zwiedzając wiele pięknych i zabytkowych miejsc. Oto moja lista ulubionych i wartych odwiedzenia miejsc w bułgarskich Rodopach.
Co zobaczyć w Rodopach (moja subiektywna lista najpiękniejszych miejsc)
Jaskinia Jagodinska
Rodopy to dom dla wielu jaskiń, a najbardziej znaną jest jaskinia Jagodinska. Jaskinia ta położona jest kilka kilometrów od wioski o tej samej nazwie i 20 km od miasta Devin, które słynie ze swych mineralnych wód. Jagodinska ma długość ponad 10 km, co czyni ją najdłuższą rodoposką jaskinią. Jaskini jednak całej przejść nie możemy, jedynie 1 km udostępniony jest dla odwiedzających.
Do środka można wejść jedynie z przewodnikiem jako część większej grupy. Bilety można kupić na miejscu w kasie, a przejście całej trasy zajmuje 45 minut. Minusem takiej zorganizowanej wyprawy są dwie rzeczy. Pierwszy to fakt, że przewodnik mówi tylko w języku bułgarskim, a drugi to zakaz robienia zdjęć. Z tym drugim można sobie poradzić, ponieważ po wyjściu można kupić płytę CD z oficjalnymi zdjęciami (poniższe zdjęcia z wnętrza jaskini nie zostały zrobione przeze mnie). Na brak znajomości języka bułgarskiego nie ma rady. Mimo to i tak uważam, że wejście do jaskini jest ciekawym doświadczeniem. Jagodinska jest bowiem przepiękną jaskinią. W środku podziwiać możemy liczne stalaktyty, stalagnaty, a nawet perły jaskiniowe.
W okolicach jaskini spotkać można dużo jeepów, których kierowcy namawiać będą do wycieczki na Eagle’s Eye, czyli punkt widokowy. Na taki wypad jeepem skusić się można przed lub po jaskini. Warto zauważyć, że do Eagle’s Eye nie prowadzi droga samochodowa, więc własnym pojazdem nie dojedziemy. Taka wyprawa jeepem zajmie dodatkowo 60-90 minut.
Jaskinia Devil’s Throat
Kilka kilometrów od Jagodinskiej znajduje się kolejna rodopska jaskinia – Devil’s Throat, czyli Gardło Diabła. Nazwa tajemnicza i trochę nawet mrożąca krew w żyłach. Devil’s Throat różni się dosyć znacznie od Jagodinskiej, bowiem nie zobaczysz tam stalaktytów czy stalagnatów. Ta diabelska jaskinia jest jedyna w swoim rodzaju, bowiem znajduje się tam ponad 40-metrowy wodospad. Wejście do jaskini przypomina głowę diabła, a wodospad spływa wprost z jego gardła do piekła – stąd też diabelska nazwa miejsca. Z jaskinią wiąże się zresztą wiele legend. Najbardziej znana to ta mówiąca o Orfeuszu, który zszedł do Hadesu w poszukiwaniu swojej miłości Eurydyki. Orfeusz miał zejść do Hadesu właśnie za pomocą wodospadu.
Do jaskini wejść można jedynie z przewodnikiem (wejścia organizowane są co godzinę). Przewodnik najpierw opowiada o jaskini, następnie prowadzi do sali z wodospadem. Do wyjścia, które zostało naturalnie uformowane, prowadzi pond 300 stopni. Prowadzą one wzdłuż wodospadu.
Obok jaskini można zjechać na zipline.
Smolyan
Obie jaskinie leżą w obwodzie Smolan, którego głównym miastem jest Smolyan. Jest to ponad 30-tysięczne miasto, które jest dobrą bazą wypadową do pieszych wędrówek i szaleństw na stoku zimą. W samym mieście warto odwiedzić lokalne kościoły, centrum, które zamknięte jest dla ruchu samochodowego oraz planetarium. W Smolyan rozpoczyna się także szlak, który wiedzie do kanonu wodospadów (Waterfall’s Canyon).
Pamporovo
Bułgarskim odpowiednikiem naszego Zakopanego jest miejscowość Pamporovo. Jest to zimowa stolica Bułgarii i najbardziej popularny i oblegany ośrodek narciarski. W Pamporovo znajdują się setki hoteli, domów gościnnych i narciarskich. W okresie letnim i wiosennym miejscowość jest opustoszała, a większość hoteli zostaje zamkniętych. Od grudnia, kiedy spada pierwszy śnieg Pamporowo zmienia się o 180 stopni. Wtedy też rozpoczyna się sezon narciarski, na który turyści przygotować muszą się kilka miesięcy wcześniej. Rezerwacja hoteli czy kursów narciarskich na ostatnią chwilę może skończyć się fiaskiem. Największym szczytem w Pamporovo jest Sneżanka o wysokości 1928 m. Na szczyt do wyciągów narciarskich prowadzi jezdnia. Na szczycie znajduje się także wieża widokowa z restauracją. Stamtąd można podziwiać Pamporovo i okolice.
Cudowne Mosty
Rodopy Zachodnie bogate są w setki jeśli nie tysiące naturalnych cudów natury. Jednym z nich jest miejsce Cudowne Mosty. Ten cud natury powstał w wyniku erozji wodnej rzeki na skutek której wytworzyły się jaskinie wodne. W rezultacie powstały trzy mosty, które możemy dziś podziwiać. Mosty można obejść dookoła, można też udać się na spacer w okolicznym lesie. Niedaleko znajdują się schroniska a zaraz obok mostów restauracja. Do Cudownych Mostów dojechać można jedynie własnym samochodem. Ostatnich kilka kilometrów nie należy do najłatwiejszych. Droga jest wąska, kamienista, z licznymi dziurami.
Belintash
Moim ulubionym miejscem w bułgarskich Rodopach jest Belintash. Jest to płaskowyż na wysokości 1225 m. n.p.m., z którego rozpościera się cudowny widok na Rodopy. Na płaskowyżu najprawdopodobniej znajdowała się tracka świątynia, ale archeologom nie udało się ustalić szczegółów na temat jej dokładnego przeznaczenia. Do Belintash prowadzi 2-kilometrowa droga przez las. Spacer nie jest bardzo wymagający, więc każdy da sobie radę. Na sam płaskowyż prowadzą schody. Polecam zabrać ze sobą nakrycie głowy i wodę. Na szczycie można też urządzić sobie piknik z widokiem na Rodopy!
Monastyr Baczkowski
W północno-środkowych Rodopach leży drugi największy w Bułgarii ortodoksyjny monastyr – Monastyr Baczkowski. Historia monastyru sięga XI wieku czyniąc go jednym z najstarszych tego typu miejsc na Bałkanach. Na teren monastyru można wejść bezpłatnie. Dodatkowo można odwiedzić trzy z tamtejszych cerkwii oraz muzeum, do którego wstęp jest płatny. Monastyr leży w samym środków Rodopów, więc po zwiedzeniu miejsca możesz wybrać się na spacer w góry. W bliskiej odległości znajduje się piękny wodospad i wiele innych atrakcji.
Więcej o Monastyrze Baczkowskim
Twierdza Asen
10 km za Baczkowem znajduje się kolejna historyczna atrakcja pasma Rodopy – twierdza Asen. Twierdza znajduje się na wzniesieniu o wysokości 279 m. n.p.m. kilka kilometrów od miasta Asenovgrad. Twierdza Asen odegrała ważną rolę w czasie panowania rzymskiego, kiedy to Bułgarzy chronili się przed atakami. Za czasów Imperium Osmańskiego twierdza zaczęła podupadać, a do dziś w dobrym stanie przetrwał jedynie budynek cerkwii. Wstęp do twierdzy jest płatny. Na sam szczyt można wejść na pieszo lub wjechać samochodem.
Tatul
Rodopy Wschodnie również mogą poszczycić się bogactwem szlaków i starożytnych miejsc. Jednym z nich jest dosyć nowe odkrycie – Tatul. Tatul to mała wieś położona 30 km od większego miasta Kardzali zamieszkana przez niespełna 200 osób. Jest to także nazwa sanktuarium i grobowca Traków, które znajduje się obok wsi. Miejsce odkryto dopiero w 2000 roku i archeolodzy wciąż do końca nie są pewni jakie dokładnie było jego przeznaczenie. Najprawdopodobniej było to sanktuarium poświęcone Orfeuszowi, a w grobowcu pochowano jednego z największych dowódców trackich.
Do Tatul można dojechać jedynie samochodem. Wstęp jest płatny i bilet można kupić na miejscu.
Perperikon
Perperikon to największy na Bałkanach zespół megalityczny. Jest to starożytne miasto zbudowane na skałach, które funkcjonowało od czasów neolitu do XIV w. n.e. Położone jest ono 470 m. n.p.m i warto wspomnieć, że ten dystans należy pokonać, aby dostać się do miasta. Ścieżka, która tam prowadzi jest dobra, ale wspinaczka może być trochę wymagająca. W Perperikonie znajdowała się forteca, akropol, świątynia poświęcona Dionizosowi oraz miasta z domami. Prace archeologiczne w tym miejscu rozpoczęto w 2000 roku i trwają one do dziś. Archeolodzy regularnie odkrywają nowe miejsca i pozostałości w tym kompleksie.
Kamienne Grzyby (Stone Mashrooms)
Ciekawe miejsce, które można zaliczyć przy okazji wizyty w Perperikonie. Kamienne Grzyby to formacje skalne, które zobaczysz tuż przy głównej trasie. Pojedyncza formacja mierzy nawet 3 metry i ma kształt grzyba.
Co jeszcze zobaczyć w Bułgarii
