Jaskinie to jedne z najbardziej interesujących i magicznych miejsc do zwiedzania. Historia i procesy geologiczne, które zachodzą w jaskiniach przez tysiąclecia są fascynujące. W Bułgarii miałam okazję odwiedzić jaskinię Baczo Kiro, w której archeolodzy całkiem niedawno odkryli najstarsze w Europie ślady człowieka.
Stanąć w miejscu, w którym 46 tysięcy lat temu żył człowiek jest doświadczeniem jedynym w swoim rodzaju. Baczo Kiro może nie jest tak spektakularną jaskinią jak te w Rodopach, czy nawet nasza świętokrzyska jaskinia Raj. Nie ma tam stalagmitów, stalaktytów czy pereł jaskiniowych. Jaskinia Baczo Kiro ma za to niezwykle bogatą historię, która cały czas badana jest przez archeologów. W maju 2020 roku naukowcy odnaleźli tam kości, które należą do pierwszych ludzi zamieszkujących tereny Europy. Są to najstarsze pozostałości po człowieku, nawet starsze od tych odnalezionych na greckich terenach.
Jaskinię odwiedziliśmy przy okazji objazdówki po północno-środkowej Bułgarii. Jechaliśmy tam z muzeum etnograficznego Etar położonego 30 km na południe. Następnie udaliśmy się do Wielkiego Tyrnowa, które znajduje się 30 km na północny-wschód. Tereny Starej Płaniny, gdzie znajdują się te wszystkie miejsca są bardzo malownicze i jest tam wiele małych wiosek, miasteczek, szlaków górskich i innych ciekawych atrakcji, które możesz połączyć z wypadem do jaskini.
Kilka słów o Baczo Kiro
Baczo Kiro leży w samym środku podłużnego pasma górskiego Stara Płanina. Pasmo ma 540 km długości i ciągnie się prawie od wybrzeża Bułgarii aż po Serbię. Najbliższym większym miastem jest Dryanovo oddalone 6 km na północ. Kilkaset metrów od jaskini znajduje się malutki monastyr Dryanovo, który także można zwiedzić.
Jaskinia została otwarta dla zwiedzających w 1890 roku, a nazwę odziedziczyła po wielkim dowódcy bułgarskim z okresu Bułgarskiego odrodzenia narodowego. Bacho Kiro był wielkim poetą i dowódcą wojskowym, który zasłużył się w czasie Powstania Kwietniowego w 1876 roku. Niestety został zdradzony i skazany na karę śmierci przez Turków. Pochodził z Wielkiego Tyrnova, gdzie także zmarł. Na cześć jego osiągnięć i heroicznej walki Bułgarzy nazwali jaskinię jego imieniem.
Dojazd, godziny otwarcia, cena
Na miejsce najlepiej dojechać samochodem trasą numer 5. Kieruj się w stronę miasta Dryanovo, a następnie w stronę monastyru Dryanovo. Zjazd do klasztoru łatwo przegapić, więc uważnie śledź drogę. Samochód można zaparkować przy monastyrze. Parking jest płatny. Do jaskini prowadzi droga leśna z małym wodospadem. Przed samą jaskinią znajdują się dosyć wysokie schody.
Bilet wstępu kosztuje 5 leva (ok. 12 zł.) i można go kupić w kasie na miejscu. Jaskinia otwarta jest od 9.00 do 18.00, a w okresie zimowym godziny otwarcia mogą być skrócone.
Zwiedzanie
Baczo Kiro zwiedza się bez przewodnika. Wnętrze jest dobrze oświetlone, więc latarki są niepotrzebne. Zaraz za wejściem znajdują się tablice informacyjne przybliżające historię miejsca. Następnie rozpoczyna się 3.5 km trasa składająca się z korytarzy i małych sal rozłożonych na dwóch poziomach. Jedynie część trasy dostępna jest dla zwiedzających.
Najstarsze ślady człowieczeństwa w Baczo Kiro
W maju 2020 roku zespół badaczy pod przewodnictwem Jean-Jacques’a Hublina ogłosił, że fragmenty kości i zębów odnalezione w Baczo Kiro należały do przedstawicieli Homo Sapiens. Naukowcy oszacowali ich wiek na 44-46 tysięcy lat, czyniąc je najstarszymi śladami człowieczeństwa w Europie. Wcześniej kawałki kości należące do Homo Sapiens archeolodzy znaleźli w Grecji, ale ich wiek oszacowano na 41 tysięcy lat. Znalezisko potwierdza teorię, że Homo Sapiens przywędrowali z Afryki na Bliski Wschód 50 tysięcy lat temu, skąd udali się do Europy i centralnej Azji. Obok kości człowieka znaleziono także narzędzia i biżuterię wykonaną z kości zwierzęcej. Grupa Hublina twierdzi, że Homo Sapiens mieli kontakt z Neandertalczykami, którzy kilka tysiącleci później używali podobnych narzędzi. Opinia ta jest podważana przez środowisko archeologiczne.
Źródło: sciencenews.org
Co jeszcze zobaczyć w Bułgarii