Twierdza Masada nad Morzem Martwym

Masada to jedno z ważniejszych miejsc w historii Izraela i symbol heroicznego oporu do samego końca. Masada jest częstym tematem dysput filozoficznych o wyborze między koniecznością uświęcenia życia, a możliwością odebrania go sobie. W 66 r. n.e. obrońcy Masady musieli podjąć decyzję, która wywarła ogromny wpływ na historię Izraela.

Położona nad samym Morzem Martwym we wschodniej części pustyni Judzkiej – Masada to starożytna twierdza żydowska, która znajduje się na samym szczycie wolnostojącego płaskowyżu. Twierdza otoczona jest wysokimi zboczami, ale dojazd na samą górę jest prostszy niż może się wydawać, bowiem wjechać można kolejką górską! Można też wejść na pieszo, ale spacer pod górę w ogromnym upale może stanowić spore wyzwanie.

Mnie Masada całkowicie oczarowała. Byłam pod wrażeniem samej fortyfikacji, ale też i historii tego miejsca. Przekonaj się zresztą sam, dlaczego Masada jest aż tak istotnym miejscem dla Izraelczyków.

Czym jest Masada – krótka historia

Za budowę fortyfikacji na pustyni Judzkiej odpowiedzialny jest nikt inny, jak sam król Herod. W 40 r. p.n.e. Herod schronił się na Masadzie uciekając przed Partami. Po jego koronacji na króla Judei udoskonalił to miejsce wznosząc nowe mury obronne, zbiorniki na wodę, tunele. Wszystkie udoskonalenia uczyniły twierdzę prawie niemożliwą do zdobycia na długie lata.

Masada odegrała bardzo ważną rolę w wojnie żydowskiej toczonej w latach 66-73 n.e. Żydzi wtedy wytoczyli walkę przeciwko rzymskim rządom na ich terenach. Już pod koniec wojny Masada była jednym z ostatnich punktów oporu przeciw Rzymianom. Strona rzymska postanowiła podjąć się oblężenia Masady. Na ich czele stanął dowódca Flawiusz Silwa. Na czele wojsk żydowskich stanął Eleazar ben Jair. Niestety strona rzymska była o wiele liczniejsza i lepiej uzbrojona, więc obrońcy Masady dostrzegli bezcelowość dalszej obrony. Podjęli decyzję o zbiorowym samobójstwie. Owy pomysł został podsunięty przed dowódcę ben Jaira. Najpierw mężczyźni mieli zabić kobiety i dzieci. Następnie wylosowano 10, którzy zabili pozostałych mężczyzn, a ostatni popełnił samobójstwo.

W sumie zbiorowe samobójstwo popełniło 960 osób. Ocalały 2 kobiety i 5 dzieci, którzy schronili się w kanałach. Po tych wydarzeniach przez pewien okres na Masadzie znajdował się posterunek rzymski, a od VII wieku Masada była niezasiedlona.

Właśnie w wyniku tych wydarzeń sprzed prawie dwóch tysięcy lat, Masada w oczach Izraelczyków uważana jest za symbol heroicznej walki. Do dziś żołnierze składają właśnie tam swoje przyrzeczenie wojskowe wypowiadając słowa: „Masada nigdy więcej nie zostanie zdobyta”.

Jak dojechać do twierdzy Masada z Jerozolimy

Masz trzy sposoby na dojazd do twierdzy Masada z Jerozolimy. Pierwszy to wynajęcie samochodu. Jest to fajna opcja, bowiem po drodze możesz zatrzymać się w kilku innych miejscach na pustyni Judzkiej. Wierz mi, że krajobrazy są tam niesamowite. Druga opcja to zwykły autobus miejski. Autobus o numerze 486 odjeżdża z centrum Jerozolimy kilka razy dziennie. Podróż potrwa 2 – 2.5 godziny. Trzecia opcja to wycieczka z przewodnikiem. Takie wycieczki organizowane są nie tylko ze stolicy, ale i także z Tel-Awiwu. Jest to naprawdę fajna opcja, bo takie wycieczki na Masadę często połączone są z innymi atrakcjami, na przykład z Morzem Martwym lub jaskiniami Kumran. Do tego przewodnik dokładnie oprowadzi Cię po Masadzie i szczegółowo opisze każde miejsce.

Jak zdobyć szczyt Masady

Fortyfikacja położona jest 450 m. n.p.m i na sam szczyt prowadzą dwie drogi. Pierwsza to wjazd kolejką górską. Bilety możesz zakupić w centrum turystycznym znajdującym się u podnóży Masady. Taki wjazd trwa 2 minuty i w trakcie jazdy będziesz mieć okazję do podziwiania widoków na pustynię Judzką.

Druga z opcji to spacer. Na szczyt prowadzi ścieżka zwana „Snake Path”. Wstęp na ścieżkę też jest płatny, ale cena jest niższa niż za kolejkę. W bardzo gorące dni ścieżka jest zamknięta w godzinach popołudniowych. W dni upalne jest całkowicie zamknięta.

Istnieje możliwość połączenia tych dwóch opcji. Możesz na szczyt wjechać kolejką i zejść na pieszo lub odwrotnie.

Twierdza Masada – zwiedzanie

Zwiedzanie twierdzy Masada tak naprawdę rozpoczyna się już w centrum turystycznym znajdującym się u stóp płaskowyżu. Tam właśnie zostaniesz zaproszony do obejrzenia filmiku przedstawiającego historię tego miejsca. Następnie zostaniesz pokierowany albo do kolejki górskiej albo na szlak „Snake Path”.

Na samej górze są rozstawione namioty i kraniki z pitną wodą, więc możesz tam odpocząć i napełnić butelkę. Każde z ważniejszych miejsc fortyfikacji jest szczegółowo opisane na tablicach informacyjnych. Jeżeli zatem twierdzę zwiedzasz sam to i tak spokojnie dasz radę. Oto kilka miejsc, na które polecam zwrócić uwagę.

Północny Pałac Heroda

Jak sama nazwa wskazuje w północnej części fortyfikacji król Herod wzniósł swój pałac. Owy pałac składał się z trzech poziomów. Na samej górze znajdowały się apartamenty króla. Stamtąd Herod miał widok na niższe poziomy, które stanowiły centrum rozrywkowo-odpoczynkowe. Znajdowały się tam także cysterny z wodą.

Łaźnie

W części południowej znajdowały się ogromne łaźnie. Wszystkie pomieszczenia łaźni ozdobione były przepięknymi mozaikami i freskami. Podobnie, jak w Herodium składały się one z trzech pomieszczeń: tepidarium, frigidarium i kaldarium.

Synagoga

Na Masadzie odnaleziono także jedną z najstarszych Synagog na świecie. W trakcie prac archeologicznych odnaleziono tam nawet liczne zwoje, które dziś można znaleźć w muzeum w Jerozolimie.

Kościół Bizantyjski

W części południowej znajdziesz pozostałości po kościele bizantyjskim. Pochodzi on z V wieku, kiedy to Masada zasiedlona była przez bizantyjskich mnichów.

Pałac Zachodni

W części zachodniej Herod wybudował drugi ze swoich pałaców. Pałac Północny był prywatną rezydencją króla, natomiast Pałac Zachodni był jego oficjalną królewską rezydencją. Na powierzchni 4,000 m² znajdowały się biura administracyjne, mieszkania dla służby, gości.

Masada – porady praktyczne

• Twierdza znajduje się na pustyni Judzkiej, więc jak łatwo się domyślić jest tam bardzo gorąco. Koniecznie zabierz ze sobą nakrycie na głowę, olejek do opalania i butelkę. Na szczycie znajduje się kilka kranów z pitną wodą, więc będziesz mógł napełnić butelkę.
• Zabierz wygodne i najlepiej zakryte buty, bo teren jest dosyć kamienisty.
• Na Masadę najlepiej jest wybrać się o wschodzie słońca. Wtedy ze szczytu rozpościera się przepiękny widok na pustynię Judzką.
• W centrum turystycznym na stokach znajduje się restauracja, sklepik i toaleta.
• Autobusy miejskie z Jerozolimy nie kursują w okresie szabatu, czyli od piątkowego popołudnia przez całą sobotę.

Co zobaczyć w okolicach Masady

Bezwarunkowo musisz zatrzymać się nad samym Morzem Martwym i wskoczyć na chwilę do najbardziej zasolonego zbiornika wodnego na świecie. 17 kilometrów od Masady znajduje się kompleks plażowy Ein Bokek. Znajdziesz tam restauracje, przebieralnie, prysznice i oczywiście dogodne zejście do wody. Zalecane jest, aby za pierwszym razem spędzić w wodzie nie dłużej niż 20 minut. Nie wiadomo bowiem, jak tak bardzo zasolona woda wpłynie na Twoją skórę. Mnie na przykład skóra bardzo swędziała i lekko się zaróżowiła. Polecam zabranie ze sobą balsamu do ciała, który złagodzi skórę po takiej kąpieli. Na plażę Ein Bokek dojechać można z Jerozolimy autobusem 486, czyli tym samym, który dojeżdża do Masady.

Ten sam autobus zatrzymuje się także przy jaskiniach w Kumran, w których kilkadziesiąt lat temu znaleziono Zwoje znad Morza Martwego. Niedaleko Kumran jest kolejna plaża – Kalia.

Co jeszcze warto zobaczyć w Izraelu