Nessebar (Nesebyr): zwiedzanie perły Morza Czarnego

Szukasz najpiękniejszego miejsca nad bułgarskim Morzem Czarnym? Odwiedź NESSEBAR! To cudowne miasto z zabytkową starówką przypomina urokiem małe, klimatyczne miasta we Włoszech czy Hiszpanii. Spacerując uliczkami Nessebaru i podziwiając antyczne budowle aż trudno uwierzyć, że jesteś w Bułgarii.

Nessebar lub też Nesebyr, a także Neseber (wszystkie nazwy są poprawne) to 11-tysięczne miasto położone nad samym Morzem Czarnym. Miasto podzielone jest na dwie części: starożytną i współczesną. Część starożytna niegdyś była wysepką, a dziś połączona jest z nowoczesną przesmykiem. W części nowoczesnej znajdują się hotele, kurorty, plaże, a część starożytna zdominowana jest przez antyczne budowle, muzea i historyczną zabudowę. W Nessebarze zwiedza się jedynie część starożytną. Ja miałam okazję być tam kilkakrotnie, bo Nessebar w całości mnie oczarował. Z samego rana zwiedzałam miasto (chociaż wysokie temperatury trochę to utrudniały), a wieczory spędzałam w tamtejszych uroczych knajpkach z widokiem na morze. Uważam, że żadna podróż nad bułgarskie wybrzeże nie będzie w pełni udana bez wizyty w Nessebarze. Nie bez powodu przecież Nessebar nazywany jest „perłą Morza Czarnego”.

Kilka słów o Nessebyrze

Nessebar położony jest zaraz obok Słonecznego Brzegu i 30 km od Burgas, gdzie znajduje się lotnisko. Ze Słonecznego Brzegu można dotrzeć do Nessebaru taksówką wodną lub mini tramwajem turystycznym. Miasto zamieszkane jest przez ponad 11 tysięcy osób, a od 1983 roku starożytna część w całości została wpisana na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Pierwotnie miasto nosiło nazwę Mesembria, która zaczerpnięta została z języka greckiego w czasie kiedy miasto było kolonią grecką. Nazwa Nessebar zaczęła obowiązywać dopiero od XI w. n.e. Miasto było najpierw osadą tracką, potem przez wieki kolonią grecką, aż w końcu w 71 roku n.e. władzę przejęli Rzymianie. Następnie w V w. n.e. miasto przeszło pod panowanie bizantyjskie, aż do okresu Drugiego państwa bułgarskiego, kiedy to Bułgarzy wywalczyli prawo to swoich ziem. W 1453 roku Turcy przejęli władzę i wtedy miasto zaczęło upadać. Dopiero pod koniec XIX wieku zaczęto wznosić w Nessebarze nowe budowle w charakterystycznym bułgarskim stylu. W tym czasie miasto zamieszkane było przez mniej niż 2 tysiące mieszkańców. Z początkiem XX wieku Nessebar zaczął rosnąć w siłę i z czasem stał się jednym z głównych ośrodków turystycznych nad Morzem Czarnym.Miasto charakteryzują wąskie, kamienne uliczki oraz drewniane domy mieszkalne charakterystyczne dla Drugiego odrodzenia bułgarskiego.

Nessebar: co zobaczyć

Najlepszą porą do zwiedzania Nessebaru jest poranek, kiedy miasto jest puste i można w spokoju i bez tłumów podziwiać uroki miasta. Wieczorem Nessebar zmienia się o 180 stopni i przemienia się w głośne i zatłoczone miejsce. Wtedy też mieszkańcy i turyści spędzają czas w restauracjach, kawiarniach i na zakupach. Polecam zatem zwiedzanie Nessabru w godzinach porannych. Zabierz ze sobą nakrycie głowy, krem do opalania oraz dużo wody, bo temperatury rano w okresie letnim sięgają nawet 40C! Oto miejsca, na które warto zwrócić uwagę w mieście.

Zabytkowy młyn (The Windmill)

Zwiedzanie warto jest rozpocząć od przesmyku, który łączy część nowoczesną ze starożytną. Po pierwsze z przesmyku rozpościera się piękny widok na wybrzeże Słonecznego Brzegu. Po drugie na przesmyku znajduje się zabytkowy młyn, który jest symbolem miasta. Dokładna historia młynu nie jest znana. Pochodzi on najprawdopodobniej z okresu odrodzenia bułgarskiego, czyli XVIII-XIX wieku. Konstrukcja jest dosyć minimalistyczna, zbliżona do typowych greckich młynów (co nie jest zaskoczeniem biorąc pod uwagę historię miasta). Młyn podziwiać można jedynie od zewnątrz, wejście do środka nie jest możliwe.

Muzeum Archeologiczne

Z młynu zacznij kierować się w stronę starożytnej części. Po przejściu bram miasta, zaraz po prawej stronie znajduje się Muzeum Archeologiczne. W muzeum znajdują się wystawy poświęcone historii Nessebaru. Znajdziesz tam artefakty i fotografie pochodzące z różnych okresów historycznych. Większość wystaw skupia się na okresie greckim, ale są też artefakty z okresu bizantyjskiego i Drugiego odrodzenia bułgarskiego. Wstęp do muzeum jest płatny, bilet można zakupić w kasie na miejscu. Koniecznie spytaj o pakiety, bowiem istnieje możliwość zakupu kilku biletów do różnych atrakcji w Nessebarze w niższej cenie. Polecam zakup biletów do 2-3 miejsc.

Ruiny teatru antycznego

Po przejściu portu, gdzie cumują prywatne żaglówki, znajdują się ruiny teatru antycznego. Teatr wybudowany został w okresie panowania greckiego. Niewiele zostało z pierwotnej konstrukcji i teatr, który dziś możemy zwiedzać jest w dużej mierze rekonstrukcją oryginalnej budowli. Odbywają się w nim wydarzenia kulturowo-artystyczne. W każdej chwili można wejść na teren teatru, usiąść na widowni i rozkoszować się widokiem na otwarte morze.

Cerkiew św. Jana Aliturgetos

Część starożytna Nessebaru zdominowana jest przez cerkwie. Nessebar zresztą nazywany jest „miastem 40 cerkwi”, a to dlatego, że właśnie tyle świątyń powstało przez ostatnie 3 milenia. Część cerkwi jest aktywnie czynnych i odbywają się w nich regularne nabożeństwa. Inne znów są zabytkami i podziwiać możemy jedynie pozostałości po nich. Przykłady cerkwi, przy których warto się zatrzymać znajdziesz poniżej.

Pierwszą z nich jest cerkiew św. Jana Aliturgetos, która znajduje się tuż nad teatrem. Są to w zasadzie jedynie pozostałości po murach, bowiem cerkiew uległa ogromnym zniszczeniom w wyniku trzęsienia ziemi w 1913 roku. Cerkiew powstała w XIV wieki i wiąże się z nią ciekawa legenda. Otóż według legendy jeden z budowniczych zginął na budowie w wyniku nieszczęśliwego wypadku. Ówczesne prawo kanoniczne zabraniało poświęcenia miejsc, w których zginął człowiek, więc w cerkwi nigdy nie odbyło się nabożeństwo.

Cerkiew św. Szczepana

Kolejną z cerkwi jest cerkiew św. Szczepana pochodząca z XI wieku. Cerkiew została przekształcona w muzeum, więc wstęp do środka jest płatny (można zakupić pakiet biletów np. razem ze wstępem do Muzeum Archeologicznego i zapłacić mniej). Ściany cerkwi przyozdobione są pięknymi freskami, zachował się także XVI-wieczny ikonostas, drewniany tron biskupi oraz ambona.

Cerkiew Chrystusa Pantokratora

Jest to jedna z najlepiej zachowanych świątyń w Nessebarze, w której znów znajduje się muzeum. Można zobaczyć tam wystawę poświęconą 18 starym mapom miasta. Cerkiew pochodzi z XIII wieku i jest jednym z najbardziej zadbanych obiektów w mieście. Otoczona jest pięknym zielonym ogrodem z kolorowymi kwiatami.

Cerkiew św. Jana Chrzciciela

Kolejną świątynią pełniącą obecnie funkcję muzeum jest cerkiew św. Jana Chrzciciela. Wybudowana została w XI wieku i uchodzi za jedną z piękniejszych cerkwi w Nessebarze. Ma ona 14 metrów długości i 10 szerokości, a ściany przyozdobione są licznymi malunkami pochodzącymi z XIV wieku.

Łaźnie bizantyjskie

Pomiędzy licznymi zabytkowymi cerkwiami, w starożytnej części Nessebaru znajdują się kolejne pozostałości tym razem z okresu bizantyjskiego. Mówię tutaj o łaźniach bizantyjskich z VI wieku. W tym okresie była to potężna konstrukcja z rozbudowanym podziemnym systemem wodociągowym, który obejmował całe miasto. Łaźnie przetrwały do VIII wieku, kiedy to przebudowano je do celów handlowych i mieszkaniowych. Odkryto je dopiero w pierwszej połowie XX wieku.

Cerkiew Świętych Archaniołów Michała i Gabriela

W północnej części miasta warto jest zatrzymać się przy ruinach cerkwi Świętych Archaniołów Michała i Gabriela. Cerkiew pochodzi z XIII wieku a do dziś zachowały się jedynie ściany bez dachu i sklepień. Jest to jednonawowa świątynia o długości 14 metrów i szerokości 5 metrów.

Cerkiew Świętych Archaniołów Michała i Gabriela Nessebyr

Cerkiew świętej Paraskiewy

Zaraz obok cerkwi Świętych Archaniołów podziwiać możemy cerkiew świętej Paraskiewy z XIII wieku. Owa cerkiew zachowała się w znacznie lepszym stanie, chociaż znów bez dachu, który został dobudowany w późniejszym okresie. Obecnie w środku znajduje się muzeum z wystawą poświęconą muralom Nessebaru.

Sobór Zaśnięcia Matki Bożej (Dormition of Theotokos)

Pośród wielu zabytkowych cerkwi znajduje się bardziej współczesny budynek jakim jest sobór Zaśnięcia Matki Bożej. Jest to czynny sobór, w którym odbywają się regularne nabożeństwa. W środku zobaczyć możemy typowy dla cerkwi prawosławnych ołtarz, a także liczne freski i obrazy. Budynek znajduje się w otoczeniu drzew i kwiatów.

Cerkiew świętej Zofii

W samym centrum Nessebaru podziwiać można potężne ruiny cerkwi św. Zofii. Potężne, bo cerkiew ma długość 25 metrów i szerokość 12 metrów. Powstała ona na przełomie IV i V wieku i niegdyś była katedrą Nessebaru. W XIII wieku splądrowali ją Wenecjanie, a jej zupełne zawalanie miało miejsce w XIX wieku. Dziś podziwiać możemy jedynie pozostałości po kilku ścianach. Na jej terenie mają nawet miejsca koncerty, a także śluby.

Cerkiew Najświętszej Bogurodzicy Eleusa

Ostatnią z zabytkowych cerkwi na którą warto zwrócić uwagę jest pochodząca z VI wieku cerkiew Najświętszej Bogurodziny Eleusa. Niewiele pozostało z oryginalnej konstrukcji, bowiem budynek uległ znacznym zniszczeniom w wyniku trzęsienia ziemi. Wiadomo, że cerkiew miała 28 metrów długości i 18 szerokości i była częścią monastyru.

Plaże w Nessebar

Po owocnym i pewnie trochę wyczerpującym zwiedzaniu warto jest odpocząć na jednej z okolicznych plaży. Plaże w samym Nessebarze znacznie bardziej przypadły mi do gustu niż Słoneczny Brzeg. Są mniejsze, bardziej intymne, można lepiej odpocząć i co najważniejsze są czystsze.

Bunata – plaża Bunata znajduje się w starożytnej części miasta i jest dosyć małych rozmiarów. Można wypożyczyć tam leżaki, parasole. Obok znajduje się małe molo oraz mini park. Plaża rzadko bywa zatłoczona, więc jest dobrą opcją na wypoczynek w ciszy.

Nesebar South Beach – czyli Plaża Południowa. Jest to duża plaża położona w części nowoczesnej. Znów można wypożyczyć parasole, leżaki. Są tam toalety, bary i wyznaczone, strzeżone kąpielisko. Woda jest czysta, nie ma kamieni. Jeżeli szukasz plaży na całodzienny wypoczynek, to polecam właśnie South Beach.

Nessebar nocą

Już wspomniałam, że po zmroku Nessebar zmienia swoje oblicze. Z cichego i pustego miasteczka zmienia się w dosyć zatłoczone i żywe centrum turystyczne. Wszystkie sklepy i restauracje otwierają swoje drzwi. Po godzinie 20 trudno znaleźć wolny stolik w restauracji, a w sklepikach tworzą się spore kolejki. Nie ma się co dziwić, bo dopiero wieczorem temperatury latem spadają i można oddychać świeżym, rześkim powietrzem. Koniecznie wybierz się chociaż na krótki spacer do starej części Nessebaru wieczorem i przekonaj się sam, jak bardzo miasto się zmienia.