Sofia: co zobaczyć w stolicy Bułgarii

Sofia to stolica i zarazem największe miasto Bułgarii liczące ponad milion mieszkańców. Niegdyś tracka osada o nazwie Serdica, potem obszar pod władaniem tureckim a oficjalna stolica o nazwie Sofia dopiero od 1879 roku. Miasto posiada niezwykle bogatą przeszłość i z każdym kamieniem, uliczką wiąże się ciekawa historia.

Nie da się ukryć, że w Bułgarii to Morze Czarne wiedzie prym wśród turystów. Do tamtejszych kurortów rok w rok zjeżdżają się tłumy Polaków na wakacyjny wypoczynek. Alternatywą do leniwego wypoczynku nad morzem jest wizyta w stolicy kraju, Sofii. Wypad do Sofii jest świetnym pomysłem na weekendowy city-break, w którym możesz połączyć zwiedzanie historycznej części miasta z wypadem w góry. Sofia leży bowiem u stóp masywu górskiego Witosza. Od centrum stolicy do pięknych górskich widoków dzieli jedynie kilkunastominutowa jazda autobusem. W okresie letnim możesz zatem wybrać się na orzeźwiający trekking w góry, a w zimę zaszaleć na nartach. Mało która metropolia ma aż tyle do zaoferowania! Jeżeli dodasz do tego przepyszną kuchnię bułgarską, doskonałą pogodę w lecie, niskie ceny, sympatycznych mieszkańców to masz gotowy przepis na udany zagraniczny wypad.

20 najciekawszych atrakcji w Sofii

Poniższa lista największych atrakcji w Sofii zawiera miejsca zarówno w centrum historycznym, jak i masywie górskim Witosza. Zwiedzanie można podzielić na dwa dni. Jednego dnia część historyczna a drugiego Witosza. Jeżeli jesteś w stolicy na dłużej to polecam odwiedzenie innych bułgarskich miast znajdujących się w okolicy. O krótkich, jednodniowych wypadach z Sofii także piszę poniżej.

Bulwar Witosza

Zwiedzanie Sofii warto jest rozpocząć od ścisłego centrum, czyli Bulwaru Witosza. Jest to 2.7 km aleja ciągnąca się od Parku Południowego do cerkwi Sweta Nedela. Kilkaset metrów bulwarów jest deptakiem miejskim zamkniętym jest dla ruchu samochodowego. Jest to w całości skomercjalizowany bulwar, gdzie znajdują się sklepy, w tym ekskluzywne butiki, restauracje, kawiarenki. W godzinach porannych bulwar jest pusty, a po zmroku wypełniony jest po brzegi mieszkańcami bawiącymi się w tamtejszych restauracjach i pubach. Zamknięta część Bulwaru Witosza jest bardzo zadbana, kilka lat temu przeprowadzono tam remont generalny. Ze strony północnej można podziwiać imponujący budynek cerkwi, a z południowej pasmo górskie Witosza, od którego zresztą bulwar zaczerpnął swoją nazwę.

Narodowy Pałac Kultury

Na Bulwarze Witosza w miejscu, gdzie kończy się część dostępna dla ruchu samochodowego i zaczyna deptak znajduje się budynek Narodowego Pałacu Kultury. W owym budynku mają miejsce największe festiwale i wydarzenia kulturowe. Pałac położony jest w otoczeniu dużego parku z pięknymi fontannami. Cały teren jest ulubionym miejscem spotkań mieszkańców Sofii i od rana do późnych godzin wieczornych pęka w szwach. W parku między fontannami często też mają miejsce wystawy na wolnym powietrzu lub jarmarki.

Most Orłów

Ważnym miejscem na mapie Sofii jest Most Orłów. Został on wzniesiony w 1891 roku i jego nazwa pochodzi od brązowych rzeźb orłów, które są symbolem wolności. Most nawiązuje do wydarzeń z 1878 roku kiedy to właśnie w tym miejscu zostali przywitani bułgarscy uchodźcy i więźniowie polityczni z Imperium Osmańskiego. Most Orłów znajduje się nad rzeką Perłowską zaraz obok Stadionu Narodowego im. Wasiła Lewskiego. Z mostu można udać się na spacer w kierunku parku Borisova.

Teatr Narodowy im. Iwana Wazowa

Sofia jest też domem dla największego teatru w Bułgarii – Teatru Narodowego im. Iwana Wazowa. Iwan Wazow to znany i ceniony bułgarski pisarz. Budynek teatru znajduje się w historycznej części miasta zaraz obok Parku Miejskiego. Teatr został założony w 1904 roku a neoklasycystyczny budynek oddany został do użytku trzy lata później. Jego projektantami byli austriaccy architekci Hermann Helmer i Ferdinand Fellner. Na początku lat 20-tych budynek przeszedł gruntowną renowację na skutek pożaru. Następnie w czasie bombardowania w II Wojnie Światowej budynek znów uległ znacznym zniszczeniom. Na skutek tych i innych tragicznych zdarzeń miasto Sofia zdecydowało o przekazaniu znaczącej sumy na rekonstrukcję. Budynek został ponownie oddany do użytku w 2006 roku. Znajdują się w nim dwie sale. Większa mieści 750 widzów a mniejsza 120.

Sobór św. Aleksandra Newskiego

Bez dwóch zdań wizytówką miasta Sofii jest neobizantyjska cerkiew św. Aleksandra Newskiego. Budynek cerkwi jest najbardziej rozpoznawalnym zabytkiem w mieście a może i w całym kraju. Budowę cerkwi ukończono w 1912 roku a jej architektem był Rosjanin Aleksandr Pomierancew. Cerkiew została wzniesiona na cześć rosyjskiego cara Aleksandra II, który przyczynił się do odzyskania niepodległości przez Bułgarię w 1878 roku. Nazwa cerkwi została zaczerpnięta od imienia patrona rosyjskiej rodziny królewskiej, Aleksandra Newskiego.

Cerkiew można zwiedzić w środku w godzinach otwarcia. Wnętrze udekorowane jest pięknymi freskami artystów rosyjskich i bułgarskich. Zdjęcia w środku można robić jedynie po wykupieniu pozwolenia. Pozwolenie kosztuje 10 BGN i można je nabyć na miejscu.

Cerkiew Mądrości Bożej

Zaraz obok cerkwi Aleksandra Newskiego znajduje się znacznie mniejsza cerkiew Mądrości Bożej, której historia sięga aż IV wieku. Pierwsza świątynia w miejscu obecnej cerkwi wybudowana została w latach 311-313. W kolejnych latach budynek ucierpiał dosyć sporo w wyniku trzęsień ziemi aż w końcu w czasie okupacji tureckiej cerkiew przemieniono na meczet. Turcy dobudowali minaret i budynek pełnił funkcję meczetu aż do 1878 roku. Restauracja budynku miała miejsce w latach 30-tych XX wieku.

Pod poziomem obecnej cerkwi znajduje się część archeologiczna, do której wejście jest płatne. Znajdują się tam nagrobki z nekropolii starożytnego miasta Serdica. Nagrobki prawdopodobnie pochodzą z okresu III-IV wieku.

Amfiteatr Serdica

W poszukiwaniu kolejnego historycznego miejsca, a Sofia ma ich całkiem sporo, warto jest udać się do amfiteatru Serdica. W zasadzie są to niewielkie pozostałości po amfiteatrze, którego lata świetności przypadały na III/IV wiek. Niegdyś był to nie tylko największy amfiteatr w Bułgarii, ale i w Europie wschodniej. Miały tam miejsca walki gladiatorów i inne ważne wydarzenia. Co ciekawe teatr został odkryty zupełnym przypadkiem podczas budowy hotelu w tym miejscu. Hotel Arena di Serdica faktycznie powstał i przyjmuje gości a w jego głównym holu znajdują się pozostałości po teatrze. Do hotelu może wejść każdy, kto chce zobaczyć teatr i nie trzeba być gościem hotelowym.

Rotunda św. Jerzego

Kolejnym punktem na historycznej mapie Sofii jest cerkiew św. Jerzego a w zasadzie pozostałości po niej. Jest to najstarszy budynek w stolicy Bułgarii, który wzniesiony został w IV wieku przez Rzymian. W okresie Imperium Osmańskiego budynek przekształcono na meczet a dziś jest to funkcjonująca cerkiew.

Cerkiew Sweta Nedela

Na samym końcu Bulwaru Witosza znajduje się kolejna już cerkiew, tym razem cerkiew Sweta Nedela. Budynek pochodzi najprawdopodobniej z X wieku i jest to katedra biskupa Sofii. W 1925 roku miał tam miejsce zamach terrorystyczny, którego celem miał być ówczesny car Borys III. Grupa radykalnych działaczy komunistycznych podłożyła ładunek bombowy w celu zabicia cara. Łącznie w zamachu zginęło 150 osób. Budynek cerkwi oczywiście znacznie ucierpiał a renowację przeprowadzono w kilka lat później.

Cerkiew św. Petki Samardżijskiej

Zabytkowych cerkwi Sofia ma całkiem sporo. Kolejną z nich przy której warto jest się zatrzymać jest malutka cerkiew św. Petki Samardżijskiej. Cerkiew jest malutka, ale nie sposób jest jej nie zauważyć, bowiem znajduje się zaraz obok wejścia do stacji metra w centrum miasta. Ten oryginalny, historyczny budynek od razu przykuwa uwagę. Budynek został wzniesiony w XIV wieku a ściany w środku zdobione są XVI-wiecznymi freskami.

Serdica

Zaraz obok cerkwi Petki Samardżijskiej na poziomie stacji metra znajduje się kompleks archeologiczny Serdica. Są to pozostałości po murach Sofii za czasów trackich. Serdica to pierwsza nazwa miasta Sofia. Serdica, jeszcze wtedy wieś, została założona przez Traków w VIII w. p.n.e. Po przejęciu władzy przez Rzymian wieś zyskała status miasta. Wybudowano tam łaźnie, postawiono mury obronne. Wtedy też powstały pierwsze kościoły, które dziś możemy podziwiać. Część kompleksu archeologicznego Serdica dostępna jest na zewnątrz a część w środku. Za wstęp do części muzealnej w środku trzeba zapłacić. Zdecydowanie warto jest się tam udać i poznać historię miasta Sofia.

Muzeum Historii Miasta Sofii

Kulturę i historię miasta Sofia można zgłębić w Muzeum Historii znajdującym się w części historycznej. Muzeum jest dosyć nowe, bo działa dopiero od 2005 roku, ale sam budynek ma znacznie dłuższą historię. Przez 100 lat w środku znajdowały się łaźnie tureckie, które zostały przekształcone w muzeum na początku XI wieku. Sam budynek muzeum jest bardzo charakterystyczny. Projektantem był Petko Momchilov a stylem wiodącym Wiedeńska Sukcesja. W muzeum można podziwiać wystawy zawierające tradycyjne bułgarskie stroje, zastawę, biżuterię, pojazdy.

Meczet Bania Baszi Dżamija

Z okien muzeum podziwiać można budynek meczetu Bania Baszi. Jest to jedyny działający meczet w Sofii i jeden ze starszych w Europie. Pierwotnie w tym budynku znajdowały się łaźnie tureckie i od owych łaźni meczet zaczerpnął swoją nazwę. Bania oznacza bowiem kąpiel, a bania-Baszi oznacza wiele kąpieli. Wyznawcy innych religii mogą wejść do środka poza czasem modlitw. Trzeba być oczywiście odpowiednio ubranym i zachowywać się z szacunkiem do miejsca.

Synagoga

Kilkadziesiąt metrów od meczetu znajduje się największa Synagoga żydowska na Bałkanach i jedna z dwóch w całej Bułgarii. Została ona wybudowana w 1906 roku i może pomieścić 1300 osób. Synagogę można zwiedzać codziennie z wyjątkiem soboty. Przy Synagodze znajduje się także Żydowskie Muzeum Historyczne poświęcone historii Żydów w Bułgarii.

Pałac Vrana

11 km od centrum Sofii znajduje się kolejna ciekawa atrakcja, zabytkowy pałac i ogród Vrana. Cały kompleks zaczęto projektować w 1900 roku i oryginalnie była to letnia rezydencja rodziny królewskiej. W 2000 roku dwór został przekazany miastu Sofia przez członków rodziny carskiej. Ogród projektowany był przez największych europejskich architektów i znajduje się w nim ponad 800 gatunków drzew, krzewów i roślin z całego świata. Budynków pałacowych zwiedzać nie można, ale za to ogród otwarty jest dla zwiedzających. Obiekt otwarty jest jedynie w soboty i niedziele.

Z przystanku na Moście Orłów w weekendy odjeżdża specjalny autobus do Pałacu Vrana.

Narodowe Muzeum Historii

Znów poza centrum Sofii, w kierunku masywu górskiego Witosza znajduje się największe muzeum z Bułgarii, Narodowe Muzeum Historii. Jest to chyba najpiękniej położone muzeum w jakim do tej pory byłam. Budynek otoczony jest terenami zielonymi a w oddali widać masyw górski. Warto jest tam pojechać chociażby dla tych wspaniałych widoków. W tej okolicy zresztą jest kilka innych ciekawych miejsc wartych odwiedzenia i najlepiej jest rozpocząć właśnie od muzeum. Muzeum powstało w 1973 roku i obecnie zawiera ponad 650,000 obrazów, dzieł sztuki, ksiąg, przedmiotów archeologicznych. Można tam w dokładny i przystępny sposób poznać historię Bułgarii.

Cerkiew Bojańska

Niedaleko muzeum, w dzielnicy Sofii, Bojana, znajduje się prawosławna cerkiew Bojańska. Została ona wzniesiona w X wieku i kilka dekad temu wpisano ją na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Ściany cerkwi udekorowane są przepięknymi freskami, które pochodzą z XIII wieku. Niestety w środku zabronione jest robienie zdjęć.

Wstęp do cerkwi jest płatny i bilet można zakupić w kasie na miejscu. Można też kupić bilet łączony do cerkwi i muzeum, który będzie tańszy.

Monaster Dragalewski

U stóp góry Witosza w otoczeniu drzew i przyrody znajduje się Monaster Dragalewski. Historia tego żeńskiego klasztoru prawosławnego sięga już XIV wieku. Na terenie znajduje się malutka cerkiew z oryginalnymi freskami liczącymi kilka wieków. Na teren monasteru można wejść bezpłatnie. Wizytę w klasztorze można połączyć z trekkingiem po lesie lub podjechać samochodem/autobusem.

Góra Witosza

Będąc w Sofii nie można odmówić sobie przyjemności wybrania się na górę Witosza. Masyw górski Witosza z najwyższym wzniesieniem Czarny Wierch o wysokości 2290 m. n.p.m otacza miasto Sofia. Opcji na spędzenie czasu jest naprawdę sporo. Oczywiście w zimę można oddać się tam szaleństwu na nartach. W okresie letnim znów można wybrać się na piesze wędrówki w Parku Narodowym Witosza. Jeżeli jesteś w tym rejonie tylko na chwilę to polecam wizytę w Aleko Hut, gdzie możesz dojechać zwykłym autobusem miejskim lub kolejką górską. Aleko Hut to kurort narciarski. Kolejka górska o nazwie Simeonovski Gondola Lift łączy Aleko Hut z miastem. Możesz kupić bilet w obie strony. Jazda w jedną stronę trwa 30 minut, w obie godzinę. Jest to fajna atrakcja na krótki pobyt w górach.

Sofia: co zobaczyć w okolicy

Kilka pomysłów na jednodniowe wypady z Sofii:

• Płowdiw – jest to najstarsze miasto w Bułgarii oddalone od stolicy o 150 km. Możesz dojechać tam w mniej niż dwie godziny samochodem lub autobusem. Jest to piękne miasto położone na 7 wzgórzach z zabytkowym Starym Miastem. Główną atrakcją jest teatr antyczny, który zachował się w bardzo dobrym stanie.
• MonastyrBaczkowski i twierdza Asen – oba obiekty znajdują się u stóp pasma górskiego Rodopy, 30 km za Płowdiwem.
• Seven Rila Lakes – trasa trekkingowa w Parku Narodowym Riła.
• Monastyr Rilski – największy monaster w Bułgarii.

Sofia: informacje praktyczne

• Po centrum historycznym Sofii można poruszać się spokojnie na pieszo lub na hulajnodze elektrycznej.
• W mieście funkcjonuje metro, tramwaje, autobusy. Bilety można kupić w biletomatach.
• Zabierz ze sobą gotówkę, nie wszędzie możliwe są płatności kartą. Często też można płacić jedynie kartą wystawioną przez bank bułgarski.
• Taksówkarze mają tendencję do oszukiwania turystów poprzez znaczne przedłużanie trasy. Uważaj zatem i kontroluj trasę na mapie.
• Z lotniska do centrum kursuje metro M2.

Co jeszcze zobaczyć w Bułgarii