Czarnogóra to ukryta perełka w Europie. To wciąż niedoceniane państwo może pochwalić się jedną z najpiękniejszych linii brzegowych na kontynencie, zniewalającym krajobrazem górskim i wyjątkową kulturą. Lato tutaj trwa kilka miesięcy, a nawet okres jesienno-zimowy jest w Czarnogórze wyjątkowy i idealny na leniwy wypoczynek.
Myśląc o wakacjach w Europie nad morzem zazwyczaj wzrok kierujemy na Chorwację, Hiszpanię, Włochy czy greckie wyspy. Wciąż niewiele osób planuje wyjazd do Czarnogóry. A szkoda, bo wakacje w Czarnogórze przebijają pod każdym względem inne europejskie kierunki wakacyjne. Czarnogórę odwiedziłam dopiero jeden raz i już wiem, że będą tam wracać regularnie. W Czarnogórze mamy bowiem przepiękną linię brzegową, długie plaże, krystalicznie czystą wodę z miejscami do snurkowania, są góry, zabytkowe miasteczka, pyszna kuchnia, ceny są niskie i jest względnie niewielu turystów. Spokojnie można znaleźć w Czarnogórze miejsce z dala od tłumów i turystycznego zgiełku.
Byłam oczarowana przyrodą czarnogórską. Plaże są przepiękne, w większości żwirkowate a nie kamieniste jak w Chorwacji. Można więc cały wypoczynek spędzić leniuchując na plaży. Wakacje w Chorwacji można też spędzić aktywnie uprawiając sporty wodne, zwiedzając miasteczka lub wybierając się na wędrówki górskie. I dodam raz jeszcze, że Czarnogóra jest znacznie tańszym krajem od chociażby sąsiadującej Chorwacji lub Włoch czy Hiszpanii. Nic tylko planować wyjazd do Czarnogóry!
Kilka słów o Czarnogórze
Czarnogóra to państwo położone nad Morzem Adriatyckim graniczące z Chorwacją, Bośnią i Herzegowiną, Albanią, Serbią i Kosowem.
Państwo powstało po rozpadzie Serbii i Czarnogóry. 21 maja 2006 roku w wyniku przeprowadzonego referendum federacja Serbii i Czarnogóry została zerwana. 3 czerwca 2006 roku Czarnogóra ogłosiła niepodległość. Tego samego roku Czarnogóra przyjęta została do grupy państw członkowskich ONZ, od 2017 roku jest członkiem NATO a od 2010 roku posiada status kandydata do Unii Europejskiej.
Wybrzeże adriatyckie Czarnogóry ma 295 km a plaże 72 km. Rocznie państwo odwiedzanie jest przez 1.5 mln turystów czyniąc je 36 najczęściej odwiedzanym państwem w Europie. Dla porównania sąsiadującą Chrowację odwiedza blisko 6 mln turystów rocznie. Turystyka w Czarnogórze zaczęła odradzać się dopiero kilkanaście lat temu a powodem jej stagnacji były liczne konflikty zbrojeniowe na Bałkanach w latach 90-tych.
Kiedy najlepiej jechać do Czarnogóry
Najlepszym okresem na wakacje w Czarnogórze jest maj, czerwiec oraz wrzesień i październik. Są to miesiące posezonowe, w których wciąż panują wysokie temperatury pozwalające na plażowanie i kąpiele wodne. Ja podróżowałam po Czarnogórze pod koniec września i termometr codziennie wskazywał ponad 30 C. Do tego wynajem noclegów poza sezonem wysokim jest znacznie tańszy i łatwiej jest znaleźć promocyjne oferty.
Wysoki sezon w Czarnogórze przypada na lipiec i sierpień. Wtedy też kurorty wypełnione są po brzegi turystami. Temperatury są bardzo wysokie i przekraczają nawet 35 C. Osoby, które źle znoszą upały powinny zatem unikać Czarnogóry w wakacje. Zwiedzanie i podróże po kraju przy tak wysokiej temperaturze także do przyjemnych nie należą.
Gdzie spać w Czarnogórze: hotele i prywatne kwatery
Czarnogóra to niewielki kraj, ale wybór bazy noclegowej jest niezwykle ważny. Przede wszystkim musisz zdecydować czy baza noclegowa będzie na wybrzeżu adriatyckim czy też nad Zatoką Kotorską. Zatoka jest zdecydowanie bardziej spokojna i klimatyczna, ale znów Adriatyk to codzienne kąpiele w morzu i wieczorne spacery przy zachodzie słońca. Ja na swój nocleg wybrałam wybrzeże, a dokładnie hotel przy plaży niedaleko Budvy. Myślę, że kolejnym razem wybiorę Zatokę Kotorską, gdyż urzekł mnie tamtejszy, trochę wiejski klimat i niesamowite widoki. Kurorty i plaże nad Adriatykiem są zdecydowanie bardziej zatłoczone niż Zatoka Kotorska.
Oto kilka propozycji noclegowych w Czarnogórze.
Zatoka Kotorska
Budva
Herceg Novi
Zarezerwuj hotel w Czarnogórze
Jak poruszać się po Czarnogórze
W Czarnogórze koniecznie trzeba wynająć samochód. Państwo jest niewielkich rozmiarów, ale jeżeli chcesz zwiedzać miasta i atrakcje to wynajęcie samochodu jest koniecznością. Nawet przejazd z lotniska w Podgoricy do bazy noclegowej wymaga albo samochodu albo taksówki. Z lotniska nie odjeżdżają bowiem żadne autobusy. Taksówki natomiast są bardzo drogie i wykorzystują finansowo turystów do granic możliwości.
Samochód wypożyczyliśmy na lotnisku na cały okres pobytu w Czarnogórze. Zdecydowaliśmy się na firmę Budget/Avis, gdyż zawsze z tej firmy korzystamy. Niestety spotkała nas bardzo nieprzyjemna niespodzianka (i inne osoby korzystające z usług Budget/Avis). Otóż mimo ustalonej przy rezerwacji ceny, wypożyczalnia zażyczyła sobie na miejscu prawie o połowę więcej. Pracownik poinformował nas, że nic z tym nie może zrobić i mamy możliwość bezpłatnego odwołania rezerwacji. Odradzam zatem wypożyczenie auta z Budget/Avis w Czarnogórze. Myślę, że zdecydowanie lepiej jest wybrać lokalną wypożyczalnię i koniecznie należy wcześniej zapoznać się z recenzjami.
Czarnogóra atrakcje: co warto zobaczyć i jak spędzić czas
Na pobyt w Czarnogórze wystarczy tydzień. W ciągu 7 dni można leniuchować na plaży, uprawiać sporty wodne i zwiedzać atrakcje. Oto kilka miejsc w Czarnogórze wartych polecenia.
Podgorica
Podgorica to ponad 200-tysięczna stolica Czarnogóry. To właśnie tam znajduje się największe w kraju międzynarodowe lotnisko i to najpewniej od Podgoricy rozpoczniesz swoją przygodę z Czarnogórą. Niewiele osób zatrzymuje się w stolicy na dłużej, gdyż wybrzeże adriatyckie, Zatoka Kotorska czy góry są znacznie ciekawszymi miejscami na pobyt w Czarnogórze. Ja zatrzymałam się w Podgoricy na jedną noc ze względu na bardzo wczesny lot powrotny.
Spędziłam w stolicy jedno, upalne popołudnie. I z pewnością jest to wystarczający czas na zwiedzenie Podgoricy. Miasto jest stosunkowo małe i atrakcji jest tam niewiele. Ścisłe centrum stanowi zamknięty dla ruchu samochodowego obszar – Novi Grad nad rzeką Morača. Tam też znajdują się restauracje, kluby i puby. W dzień Novi Grad świeci pustkami, a w nocy przemienia się w głośną imprezownię.
Na obrzeżach Novi Grad znajduje się ogromny Sobór Zmartwychwstania Pańskiego. Budowę świątyni rozpoczęto w 1993 roku i jej przepych i rozmiar są godne podziwu.
Monaster Ostrog
40 kilometrów od Podgoricy, w górach znajduje się częściowo wykuty w skale Monaster Ostrog. Jest to najczęściej odwiedzany monaster w Czarnogórze. Został on założony w XVII wieku przez prawosławnego biskupa Bazylego Ostrogskiego, który został kanonizowany. W monasterze znajdują się relikwia zmarłego założyciela, które miały się nigdy nie rozłożyć i do tego wydawać przyjemną woń. To właśnie relikwie św. Bazylego Ostrogskiego przyciągają tak wielu wiernych.
Prawosławni udają się do monasteru na pielgrzymki i spędzają tam nawet kilka dni. Niektórzy z nich maszerują tam boso i spędzają noc pod samym klasztorem. Miejsce odwiedzałam w sobotę i spotkałam tam wielu wiernych. Było tam tyle ludzi, że niestety nie udało mi się wejść do cerkwii, gdzie znajdują się relikwia założyciela. Cały teren przed wejściem do monasteru był wypełniony materacami i śpiącymi na nich pielgrzymami. W weekendy pieplgrzymi spędzają w monasterze całe noce śpiąc na materacach. Te materace a także koce, poduszki znajdują się w monasterze i zostały ofiarowane przez pielgrzymów. Pielgrzymi odwiedzając Ostrog powinni bowiem zostawić mieszkającycm tam mnichom ofiarę.
Niestety ze wzgędu na ogromne tłumy nie zobaczyłam wnętrz monasteru, ale z zewnątrz budynek prezentował się imponująco. Do tego droga przez góry z Podgoricy do monasteru była przepiękna!
Budva
Czarnogóra i jej wybrzeże adriatyckie posiadają kilka ośrodków turystycznych. Budva jest zdecydowanie największym z nich. Jest to malowniczo położona miejscowość, którą otacza z jednej strony morze a z drugiej góry. Jadąc samochodem z Podgoricy można podziwiać przepiękną panoramę Budvy. Widok jest wprost nie do opisania.
Centrum Budwy jest Riwiera Budvańska oraz Stare Miasto. Riwiera Budvańska to jedno z najbardziej skomercjalizowanych miejsc nie tylko w Czarnogórze ale i na całym wybrzeżu Adriatyku. Znajduje się tam dosłownie wszystko. Restauracje, puby, kluby nocne, można wypożyczyć sprzęty wodne, rowery, są place zabaw, wesołe miasteczka – jest wszystko czego dusza zapragnie. Jest tego nawet za dużo i na chwilę ciszy i spokoju nie ma co liczyć. Bardzo nie lubię takich miejsc, więc na Riwierę Budvańską wybrałam się jedynie raz i szybko uciekłam.
Stare Miasto spodobało mi się o wiele bardziej chociaż również było tam sporo ludzi. W Starym Mieście wybrałam się na spacer zabytkowymi murami miasta (podobny spacer można odbyć w Dubrowniku).
Na swoją bazę noclegową w Czarnogórze wybrałam Budvę, ale nie Riwierę Budvańską a zatoczkę nad plażą Becici. I był to dobry wybór, gdyż ta zatoka była bardzo spokojna i w niczym nie przypominała zatłoczonej i skomercjalizowanej Riwiery.
Sveti Stefan
Sveti Stefan to jedno z najczęściej fotografowanych miejsc w Czarnogórze. A kadry ze Sveti Stefan pojawiają się często na pocztówkach i w przewodnikach. Nie ma się co dziwić, bo miejsce jest przepiękne.
Sveti Stefan to miejsce położone na skalistej wyspie niedaleko Budvy. W XV znajdowała się tam wioska rybacka. W XIX wieku wyspę zamieszkiwało ponad 400 osób. W połowie XX wieku mieszkańców przesiedlono na ląd a na wyspie otworzono luksusowy hotel. Od 2007 wyspę dzierżawi sieć hoteli Aman Resorts. Cena za nocleg na wyspie Sveti Stefan zaczyna się od ok 8 tysięcy złotych.
Wysepkę można także zwiedzić z przewodnikiem. Taka wycieczka trwa ok 60 minut. Przewodnik oprowadza po wyspie (na której znajduje się hotel), opowiada jej historię i pokazuje niektóre z pomieszczeń hotelowych. Niestety na wyspę wejść można jedynie z przewodnikiem lub jako gość hotelowy.
Cetynia (Centinje)
U podnóża masywu Lovćen, 35 km od Budvy znajduje się miasto Cetynia. Miasto ważne dla Czarnogórców, bo znajduje się tam rezydencja prezydenta. Ja odwiedziłam Cetynię nie ze względu na prezydenta, a odwiedzałam tam Monaster Cetyński. W monasterze znajdują się relikwie św. Piotra Cetyńskiego.
W Cetynii odwiedzić można także jaskinię Lipa. Zwiedzanie Lipy odbywa się jedynie z przewodnikiem.
Porto Montenegro
Nad Zatoką Kotorską w jej centralnej części położone jest najmłodsze miasto tego regionu – Tivat. Czarnogóra ma dwa międzynarodowe lotniska i to drugie, znacznie mniejsze znajduje się właśnie w Tivat.
Nie lotnisko przyciąga podróżników do Tivat, a tamtejszy port jachtowy – Porto Montenegro. Port jest przepiękny. Nie widziałam drugiego, równie pięknego portu jachtowego. Całość jest nowoczesna, bardzo zadbana a cumujące tam łodzie naprawdę robią wrażenie. Do Porto Montenegro można wybrać się na spacer lub można spędzić tam wieczór w jednej z restauracji. Kawiarenek i eleganckich restauracji tam nie brakuje!
Wyspa Gospa od Škrpjela
Czarnogóra może pochwalić się jedyną na Adriatyku sztuczną wyspą. A jest nią wysepka w Zatoce Kotorskiej o nazwie Gospa od Škrpjela. Wysepka znajduje się w miejscu, w którym niegdyś wystawała skała. Tam też rybacy mieli odnaleźć obraz Matki Boskiej. Obraz umieszczono w kościele w Peraście, ale z niewyjaśnionych przyczyn powracał on na skałę… Postanowiono więc wybudować w tym miejscu wysepkę i świątynię.
Pierwsza niewielka świątynia stanęła tam w XV wieku, a Kościół Matki Boskiej na Skale wybudowano w 1630. Na wysepkę dotrzeć można jedynie drogą morską. Z Perastu odpływają na wysepkę wodne taksówki. Można także zdecydować się na rejs po Zatoce Kotorskiej z przystankiem na wysepce.
Perast
Perast to bardzo małe, urocze miasteczko nad Zatoką Kotorską. Z Perastu doskonale widać wyspę Gospa od Škrpjela. Miasteczko zamieszkuje niewiele ponad 250 mieszkańców i w całości znajduje się na liście Światowego Dziedzictwa UNESCO. Znajdują się tam jedne z najstarszych budynków w kraju. Ceny nieruchomości w Peraście są największymi w całej Czarnogórze. Warto jest wybrać się na spacer uliczkami Perastu i zobaczyć te zabytkowe budynki.
Kotor
Kotor zamieszkuje ponad tysiąc mieszkańców, ale na co dzień przez miasto przewija się kilka tysięcy osób. Turystów jest tam bardzo, bardzo dużo nawet po sezonie. Korki są niewyobrażalne, a znalezienie miejsca parkingowego graniczy z cudem. Do Kotoru trzeba wybrać się z samego rana. Miasto jest przepiękne, ale trzeba się przyszykować na ogromny ruch i tłum.
Ten tłum to sprawa cumujących w tamtejszym porcie statków wycieczkowych. Jednego dnia cumują tam nawet 3 ogromne wycieczkowce. Nie ma się co zatem dziwić, że miasto pęka w szwach. Mimo tłumów udało mi się spędzić w Kotorze dwa urocze dni. Stare Miasto bardzo mi się spodobało i podobnie jak w Budvie skojarzyło mi się z chorwackim Dubrownikiem i Splitem. Krążyliśmy po uliczkach Starego Miasta Kotoru przez kilka godzin podziwiając tamtejszą architekturę. Na szczególną uwagę zasługują katedra św. Tryfona, cerkiew św. Łukasza, gotycki Pałac Drago i oczywiście mury miejskie.
Dodatkowo w Kotorze znaleźć można przepyszne restauracje spejalizujące się w lokalnej kuchni. Polecam spróbowanie sałatki z ośmiornicy.
Punkt widokowy Kotor (Kotor Serpentine)
Jeżeli Czarnogórę zwiedzasz wypożyczonym samochodem to koniecznie wybierz się na przejażdżkę jedną z najpiękniejszych tras samochodowych w kraju. Trasa ta rozpoczyna się zaraz za Kotorem i nazywa się Kotor Serpentine. Jest to kilkukilometrowa trasa górskimi serpentynami. Droga jest szeroka, ale oczywiście trzeba dołożyć szczególną ostrożność, gdyż zakręty są częste i strome. Po przejechaniu trasy polecam zatrzymać się na odpoczynek przy barze Horizon Bar. Ta malutka kawiarenka posiada duży taras, z którego rozpościera się cudowny widok na całą Zatokę Kotorską.
Rejs łodzią
Wakacje w Czarnogórze nie mogą odbyć się bez rejsu łodzią! Szczególnie, że Czarnogóra oferuje bogaty wachlarz wycieczek łodzią. Do wyboru są rejsy po Adriatyku lub po Zatoce Kotorskiej. W każdym porcie znaleźć można oferty różnych przewoźników. Można zdecydować się na rejs całodniowy wraz ze snurkowaniem lub krótszą wycieczkę.
Ja postawiłam na krótką przejażdżkę speedboat po Zatoce Kotorskiej z portu w Kotorze. Po przejażdżce po zatoce zatrzymaliśmy się najpierw na wyspie Gospa od Škrpjela a następnie w Perest.
Czarnogóra – informacje praktyczne
- walutą obowiązującą w Czarnogórze jest euro. Czarnogóra nie jest członkiem UE, ale państwo przyjęło euro jako obowiązującą walutę w 2002 roku
- językiem urzędowym jest macedoński. Mieszkańcy posługują się także językiem serbskim. Językiem angielskim posługiwać można się w hotelach i restauracjach
- obowiązuje ruch prawostronny
Ciekawe fakty
🌍 Położenie | Europa |
🧑🤝🧑 Ludność | 626.485 |
💬 Język urzędowy | czarnogórski |
🌤 Klimat | śródziemnomorski |
💰 Waluta | euro (EUR) |
⛪ Religia | prawosławie |
🍜 Lokalna kuchnia | burek, kajmak, kačamak, Ćevapčići, pljeskavica |
🗽 Atrakcje | Podgorica, Monastyr Ostrog, Sveti Stefan, Budva, Centinje, Porto Montenegro, Wyspa Gospa od Škrpjela, Perest, Kotor |