Kuchnia bułgarska [24 najlepsze dania i przekąski]

Kuchnia bułgarska charakteryzuje się prostotą składników i doskonałym smakiem. Dominuje w niej bułgarski ser sirene, jogurt oraz świeże warzywa. W daniach bułgarskich nie brakuje też mięsa i świeżych czarnomorskich ryb. Menu w typowej bułgarskiej tawernie jest tak bogate, że naprawdę każdy znajdzie coś dla siebie.

W daniach bułgarskich kluczem do dobrego smaku są pierwszej klasy składniki. Wszystkie warzywa muszą być bezwarunkowo świeże, a większość gospodarzy czy restauratorów używa warzyw ze swoich własnych plantacji czy ogródków. Warzywa, miody, oliwę czy konfitury kupić można prosto od rolników, co gwarantuje świeżość produktów i ekologiczny sposób uprawy. Zwykłe sałatki, pomidory, ogórki mają niepowtarzalny smak. Kuchnia bułgarska dzieli się na letnią i zimową. W czasie lata dominują chłodniki, sałatki i potrawy na zimno. Menu zimowe zdominowane jest przez bardziej treściwe potrawy mięsne zawsze podawane na ciepło. Bułgarzy przywiązują dużą uwagę do jedzenia, do potraw ale także do socjalnego aspektu związanego z jedzeniem. Wieczorne spotkania z rodziną i przyjaciółmi w tawernie są dla Bułgarów bardzo ważne. Wtedy też mieszkańcy biesiadują do późnych godzin wieczornych przy pełnym stole.

Będąc w Bułgarii warto jest zatem spróbować typowo lokalnych dań i poznać smaki bułgarskie. W poniższej liście 24 najsmaczniejszych dań i przekąsek znajdziesz propozycje na śniadanie, sałatki, zupy, a także dania rybne i mięsne.

Najsmaczniejsze bułgarskie dania i przekąski

Warto zaznaczyć, że sposób przygotowania poszczególnych dań, nawet tych tradycyjnych, różni się między regionami. Największe różnice występują między wybrzeżem i górskim południem kraju. Dania mogą różnić się także między tawernami w jednym regionie.

Banica i ayran

Tradycyjne bułgarskie śniadanie składa się z kawałka banicy, który popijany jest ayranem. Banica to przekąska, której głównymi składnikami są ciasto francuskie oraz sirene (bułgarski ser). Banicę przygotować można samemu w domu lub kupić w piekarni. Wszystkie piekarenki w Bułgarii sprzedają od wczesnych godzin porannych świeżą i jeszcze ciepłą banicę. Napojem śniadaniowym jest ayran, czyli pitny jogurt. Butelkę ayaranu można również zakupić w piekarni. Wczesnym rankiem można zobaczyć wielu Bułgarów na ulicach zajadających banicę z ayranem.

Domowy przepis na banicę

Mekitsa

Kolejną propozycją śniadaniową, tym razem na słodko, jest mekitsa. Przyznam, że było to moje ulubione śniadaniowe danie, którym zajadałam się w Bułgarii każdego poranka. Mekitsa to głęboko smażone ciasto, które do złudzenia przypomina naszego polskiego racucha. Głównym składnikiem mekitsy jest jogurt, dodaje się także jajka, mąkę, sodę, drożdże i wodę. Ciasto wrzuca się łyżką na głęboki i dobrze rozgrzany tłuszcz. Mektisę można jeść na sucho lub z dodatkami. Najbardziej powszechnym dodatkiem jest cukier puder, dżem lub bardziej wytrawna wersja z sirene. Innymi dodatkami są świeże owoce lub nutella.

Printsesa

Jeszcze jedną propozycją śniadaniową lub na przekąskę w ciągu dnia jest printsesa. Jest to grzanka podawana z różnymi dodatkami. Taka najbardziej powszechna printsesa to kawałek pieczywa z pastą z mięsa mielonego zapiekanego w piekarniku z serem żółtym. Na wierzch kładzione są świeże kawałki warzyw. W restauracjach często można też znaleźć printsesę z salami i serem lub wersję wege z warzywami i serem.

Lutenica

Lutenica to lekko pikantna pasta warzywna, której głównymi składnikami są pieczona papryka, pieczony bakłażan oraz świeże pomidory. Niepowtarzalny smak lutenicy uzyskiwany jest poprzez dodanie sporej ilości kuminu, chilli i czosnku. Pasta świetnie nadaje się do spożywania z chlebem, ale może też być łączona z innymi daniami. Sprawdzi się świetnie jako dip do mięsa. Stanowi też dobrą bazę do przygotowywania innych dań. Można połączyć ją z kawałkami mięsa, z fasolą, bobem. Lutenicę można kupić w słoiku w każdym sklepie spożywczym, ale oczywiście najlepsza lutenica to ta przygotowana w warunkach domowych.

Lukanka

Kuchnia bułgarska zasłynęła na całym świecie za sprawą lukanki. Lukanka to tradycyjna kiełbasa wykonywana z cielęciny, wieprzowiny, wołowiny i przypraw. Flak wypełniany jest zmielonym mięsem i zawieszony do wyschnięcia nawet do 100 dni. Następnie kiełbasa zostaje formowana w podłużny i spłaszczony kształt. Lukankę można jeść z chlebem, sirene lub jako dodatek do sałatek. Przysmak można kupić w każdym sklepie, a nawet jako przystawkę w tawernach.

Sałatka szopska

Bułgarzy uwielbiają sałatki ze świeżych owoców. Każda wieczorna uczta rozpoczyna się od różnych sałatek, które podawane są jako przystawki. Najbardziej znaną i powszechną jest sałatka szopska. W jej skład wchodzą pomidor, ogórek, papryka, oliwki, czerwona cebula i dużo startego na tarce sirene. Do sałatki można dodać oliwę z oliwek i dowolne przyprawy. Jak już wspomniałam kluczem do doskonałego smaku sałatki szopskiej są świeże warzywa.

Trakijska sałatka

Kolejną bardzo powszechną i niezwykle pyszną sałatką jest sałatka trakijska lub też sałatka mleczna. Nazw tej potrawy jest kilka, ale te dwie powtarzają się najczęściej. Jest to nietypowa sałatka, bowiem przygotowywana jest z jogurtu, ogórka, czosnku i innych przypraw. Składniki podobne do tych w greckich tzatziki, ale sałatka trakijska jest inna w smaku ze względu na wyjątkowy smak jogurtu bułgarskiego. Sałatka świetnie sprawdzi się jako przystawka.

Katuk

Kolejną przekąską lub pastą do pieczywa jest katuk. Jest to pasta, która składa się z sera, jogurtu, czosnku i innych przypraw. Ten przysmak można zajadać bez niczego lub z pieczywem.

Kartofle z sirene

Przyznam, że początkowo byłam sceptycznie nastawiona do tego dania. Połączenie smażonych ziemniaków z serem zupełnie mi nie pasowało. W końcu w Polsce frytki zazwyczaj jemy z majonezem lub sosami. Bułgarzy natomiast frytki, czyli smażone kawałki ziemniaków jedzą ze startym sirene. I to połączenie naprawdę się sprawdza. Prawdę mówiąc zasmakowało mi nawet bardziej niż nasza polska wersja. Bułgarzy zajadają kartofle z sirene jako przystawkę przed daniem głównym lub też jako dodatek do dania głównego. Ta przekąska sprawdza się także doskonale jako dodatek do piwa.

Parlenka

Kuchnia bułgarska słynie ze swego przepysznego chlebka zwanego parlenką. Parlenka przypomina trochę pitę, ale jest znacznie smaczniejsza. Parlenka powinna być wypiekana w specjalnym piecu opalanym drewnem. Wtedy jej smak i zapach jest niepowtarzalny. Parlenka może być smarowana masłem, czosnkiem lub podawana oczywiście z sirene. Świetnie sprawdza się jako dodatek do zup lub sałatek

Cukinia z czosnkiem

Kolejną świetną i lekką bułgarską przekąską wprost idealną na upalne dni jest smażona cukinia z sosem czosnkowym. Plastry cukini obtaczane są w jajku i smażone na głębokim oleju. Cukinia podawana jest z lekkim sosem jogurtowo-czosnkowym. Świetna opcja na przekąskę lub nawet danie główne.

Tarator

Genialna zupa podawana na zimno – tarator. Przypomina trochę nasz polski chłodnik, ale jest znacznie prostsza w wykonaniu. Tarator to jogurt rozrabiany wodą, kawałki ogórka, koperek, czosnek i przyprawy. Jest to bardzo prosta zupa, która sprawdza się doskonale w czasie upałów. Smakuje świetnie z parlenką.

Sarmi

Kolejne prosta i bardzo smaczna przekąska (lub danie główne) – sarmi. Na pierwszy rzut oka sarmi przypomina nasze polskie gołąbki. Jest to bowiem zawinięty w liść kapusty ryż z dodatkami gotowany na wodzie lub w sosie. Bułgarski gołąbek sarmi jest jednak znacznie mniejszych rozmiarów. Można go nawet zjeść na raz – dlatego też częściej podawany jest jako przystawka lub dodatek do dania głównego. Bułgarzy zazwyczaj używają liści kapusty, ale dosyć powszechne są też liście winogron. Do środka zawsze dodawany jest ugotowany ryż a także inne dodatki takie jak mięso mielone, czy nawet warzywa.

Świeże ryby

W każdej tawernie serwowane są także świeże grillowane ryby. Najbardziej popularną jest grillowany śledź, który zresztą jest zazwyczaj najtańszą rybą w menu. Popularne są także ryby takie jak dorsz czy okoń morski. W wielu miejscach można znaleźć także smażonego karpia, który w Bułgarii jest rybą całoroczną. Tamtejszy karp jednak nie do końca mi posmakował ponieważ był zbyt mocno wysuszony.

Świeże ryby można kupić w Bułgarii w wielu miejscach. Najtańsze i najlepsze ryby sprzedawane są na wsiach i w miejscach zlokalizowanych przy drogach krajowych. Podróżując samochodem po Bułgarii spotkasz wiele szyldów i reklam oferujących świeże ryby.

Krewetki

Jak ryby to i owoce morza. Największą popularnością cieszą się krewetki zazwyczaj grillowane z masłem czosnkowym. Grillowane krewetki spotkać najczęściej można w tawernach nadmorskich. Są one absolutnie przepyszne. Niestety największą wadą jest cena, bowiem grillowane krewetki, szczególnie królewskie są zazwyczaj najdroższą pozycją w menu.

Małże

Kolejnym godnym polecenia daniem w typowej bułgarskiej tawernie są małże. Małże gotowane na białym winie z dodatkiem czosnku i pietruszki polecam spróbować w szczególności w miastach nadmorskich. Ceny są naprawdę bardzo dobre a porcje ogromne.

Kebapcze

Już wspominałam, że kuchnia bułgarska słynie z potraw mięsnych. W Bułgarii znajduje się wiele tawern, które specjalizują się właśnie w daniach mięsnych, zazwyczaj grillowanych. Mięsem, które króluje jest wieprzowina, ale spotkać można też dania z wołowiny. Flagowym bułgarskim daniem mięsnym jest kebapcze.

Kebapcze formowane jest ze zmielonego mięsa wieprzowego (lub wieprzowo-wołowego) i przypraw na kształt parówki. Następnie mięso jest grillowane. Najlepszymi dodatkami do kebapcze są kartofle z sirene lub sałatki.

Kyufte

Kolejnym flagowym daniem mięsnym jest kyufte. Podobnie jak kebapcze, Bułgarzy przyrządzają kyufte z mielonego mięsa wieprzowo-wołowego z dodatkiem przypraw, cebuli i czosnku. Następnie mięso jest grillowane lub smażone. Kyufte przypomina naszego polskiego kotleta mielonego, ale smak jednak jest inny. Do kyufte nie dodaje się zmiękczonej bułki przez co kotlet bułgarski jest bardziej zbity. Jako dodatek do kyufte sprawdzą się frytki oraz lutenitsa.

Warto dodać, że kyufte w Bułgarii kupuje się na sztuki.

Wątróbka

Poza mielonym mięsem wieprzowym i wołowym w daniach bułgarskich króluje także wątróbka. Z wątróbki przyrządzane są gulasze (tak jak na zdjęciu), a także chrupkie przekąski. W wielu miejscach można spotkać wysmażone kawałki wątróbki, które Bułgarzy lubią zamawiać jako przekąskę do piwa.

Bób

Kuchnia bułgarska posiada bardzo dużo dań wegetariańskich. Warzywa w końcu królują w Bułgarii, więc przepisów na dania bezmięsne jest naprawdę dużo. Jednym z najczęściej spotykanych składników dań wegetariańskich jest bób. Bób lub fasola podawane są na różne sposoby. Jednym z nich jest leczo, czyli gotowane warzywa z bobem (jak na zdjęciu). W tawernach można też spotkać zupę z bobu, pasty do chleba i sałatki.

Kacamak

Kolejnym bezmięsnym tradycyjnym daniem, które jest bardzo powszechne zwłaszcza w terenach górskich, jest kacamak. Do przygotowania dania potrzebne są ziemniaki, mąka kukurydziana oraz sirene. Ziemniaki są najpierw gotowane, a potem smażone na oleju z resztą składników i przypraw. Na wierzch dodawany jest ser i przyprawy. Kacamak ma bardzo kukurydziany smak.

Patatnik

Patatnik jadłam wiele razy i w każdym z miejsc przyrządzany był on w inny sposób. Wyglądem przypomina trochę nasz polski placek ziemniaczany, ale jest znacznie większy i podawany tak samo jak pizza. Głównym składnikiem patatnika są starte ziemniaki, które połączone są z jajkiem, cebulą, przyprawami i smażone na głębokim oleju. Czasami do środka dodawany jest sirene lub nawet mięso. Patatnik najlepiej smakuje z jogurtem. Jedna porcja patatnika jest ogromna i wystarczy nawet na dwie osoby.

Miszmasz

Miszmasz to kolejne danie, które przyrządzanie jest na wiele sposobów i do jego wykonania używane są najróżniejsze składniki. Każdy miszmasz zawiera warzywa (papryka, pomidor, bakłażan, szczypiorek i inne), jajko oraz sirene. Warzywa podsmażane są na patelni z dodatkiem jajka i posypywane sirene. Genialne danie na upalne dni.

Pieczona papryka

Papryka podawana jest w Bułgarii na wiele sposobów. Jest ona nie tylko głównym składnikiem lutenicy, ale także wielu innych dań. Na zdjęciu widnieje faszerowana pieczona papryka podawana z sosem pomidorowym. Bułgarzy zazwyczaj faszerują paprykę mięsem, serem, zapiekają i jedzą z chlebem. Szybkie i smaczne danie, które z łatwością można powtórzyć w domu.

Jak widzisz kuchnia bułgarska to połączenie dań mięsnych i warzywnych. Każdy z pewnością znajdzie smak dla siebie 🙂